pon – pt 8:00 – 18:00     tel. 563 000 363       [email protected]

Doradztwo prawne

Oznaczanie współpracy w social mediach batem na influencerów?

Stan prawny

Aktualny

Data publikacji

10 lutego 2023

Jak oznaczać współpracę w mediach społecznościowych?

 

We wrześniu ubiegłego roku przez Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów zostały wydane rekomendacje dotyczące oznaczania treści reklamowych przez influencerów w mediach społecznościowych.

Zawód „influencer” cieszy się coraz większą popularnością, a co za tym idzie, influencerzy mają coraz więcej możliwości zawierania płatnych współprac z agencjami reklamowymi czy reklamodawcami.

W rekomendacjach Prezes UOKiK przypomina, że prawidłowe oznaczanie treści reklamowych przez influencerów, jest obowiązkiem wynikającym z zasad etyki i prawa, ponieważ konsumenci powinni być właściwie poinformowani o tym, czy dany przekaz ma charakter neutralny czy handlowy.

Ponadto w rekomendacjach opracowane zostały pojęcia, które nie zostały zdefiniowane wcześniej i nie miały swojej definicji prawnej, a z którymi już wcześniej spotykaliśmy się bardzo często – przykładowo:

 

Influencer – twórca aktywnie prowadzący swoje media społecznościowe, komunikujący się ze swoimi obserwatorami. Poprzez swoje publikacje może wpływać na ich opinie, decyzje, czy zachowania. Influencer jest przedsiębiorcą, jeśli ze swojej aktywności internetowej czerpie korzyści materialne (nie tylko finansowe) i jednocześnie prowadzi zorganizowaną działalność gospodarczą we własnym imieniu i w sposób ciągły (por. art. 3 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców). Dotyczy to także sytuacji, gdy influencer nie zarejestrował działalności gospodarczej. Media społecznościowe – usługi świadczone drogą elektroniczną, w szczególności platformy i serwisy internetowe, dzięki którym użytkownicy po założeniu konta mogą publikować treści w różnych formach (tekst, obraz, wideo, dźwięk), a także dodawać znajomych lub obserwować innych użytkowników przez przeglądarkę lub aplikację na urządzenia mobilne. Media społecznościowe to m.in. YouTube, Instagram, TikTok, Twitch, Facebook, Spotify.

 

Reklama – przekaz handlowy zmierzający do promocji sprzedaży lub odpłatnego korzystaniaz towarów lub usług. Reklamą jest też autopromocja, czyli reklama produktów lub usług własnych (por. art. 4 pkt 17 ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji). Ponadto reklamą jest przekaz handlowy zmierzający do promowania marki.

Nie można wprowadzać konsumentów w błąd

 

Tak, jak zostało wskazane już wcześniej – treści reklamowe nie mogą wprowadzać konsumentów w błąd, konsument powinien zostać poinformowany, że ma do czynienia z reklamą. Przede wszystkim zwrócono uwagę na sytuację, kiedy influencerzy wypowiadają się w taki sposób, który sprawia wrażenie neutralnej informacji, a jednocześnie zachęca do nabywania towarów lub usług – jest to wówczas czyn nieuczciwej konkurencji.

Zdaniem Prezesa UOKIK, influencerzy każdorazowo przed opublikowaniem materiału w  mediach społecznościowych, powinni sprawdzić, czy jest on materiałem reklamowym. Jeśli jest, to czy w wystarczający sposób obserwatorzy zostali o tym przez nich poinformowani.

 

Charakter komercyjny umowy a forma

 

Co ważne, nie ma znaczenia w jakiej formie influencer zawiązuje umowę z agencją reklamową lub reklamodawcą dla uznania treści za komercyjną. Nawet, jeśli warunki współpracy zostały przedstawione w wiadomościach na Messengerze czy WhatsAppie – to również może być traktowane jako zawiązanie umowy.

Nie ma także znaczenia, w jakiej formie influencer otrzymuje korzyść materialną dla uznania treści jako komercyjnej. Korzyść materialna może mieć formy wynagrodzenia pieniężnego lub rzeczowego, czyli m.in.: produktów, usług, zniżek, czy voucherów promocyjnych.

Dla uznania materiału jako reklamowego, nie ma znaczenia czas trwania współpracy. Współpraca komercyjna może mieć charakter długotrwały lub dotyczyć pojedynczej reklamy.

 

Prezenty

 

Jedną z form współpracy z influencerem jest przesyłanie mu przez agencję reklamową albo bezpośrednio przez reklamodawcę prezentów, czyli tzw. paczek PR. Jeśli influencer decyduje się na publikację, w przypadku otrzymania pierwszego prezentu od danej marki, nie musi tej treści oznaczać jako materiał reklamowy. Twórca powinien, jednak poinformować obserwatorów o tym, że produkt otrzymał w prezencie.

Publikacje dotyczące ponownych prezentów od tej samej marki, influencer powinien oznaczyć jako materiał reklamowy.

 

Sposoby oznaczania współprac reklamowych

 

Oczywiście, influencer powinien oznaczyć współpracę w sposób czytelny, jednoznaczny oraz zrozumiały dla każdego odbiorcy, czyli:

  • w widocznym miejscu, np. na początku opisu lub nagrania,
  • wyróżniający się względem pozostałej treści,
  • napisany wyraźną i wystarczająco dużą czcionką,
  • w języku polskim, o ile profil jest prowadzony w tym języku.

Prezes UOKIK wprowadza, również rekomendowane oznaczenia, których powinni używać influencerzy:

  • w przypadku materiałów reklamowych, mogą to być oznaczenia – reklama, materiał reklamowy, współpraca reklamowa, post sponsorowany, materiał sponsorowany;
  • przy autopromocji – autopromocja, autoreklama, lub marka własna;
  • przy prezentach – prezent lub podarunek.

 

Konsekwencje prawne nieprawidłowego oznaczania treści reklamowych

Możemy podzielić je na konsekwencje publicznoprawne i prywatnoprawne:

  1. Konsekwencje publicznoprawne – jeśli Prezes UOKiK stwierdzi, że stosowana praktyka narusza zbiorowe interesy konsumentów, wówczas może nakazać:
  • zapłatę kary pieniężnej do 10% obrotu,
  • zaniechanie praktyki naruszającej zbiorowe interesy konsumentów,
  • usunięcie trwających skutków naruszenia (w tym zamieszczenie oświadczeń w formie i treści wskazanej w decyzji Prezesa UOKiK),
  • publikację decyzji Prezesa UOKiK.
  1. Konsekwencje prywatnoprawne – konsumenci, wobec których przedsiębiorca stosował nieuczciwą praktykę rynkową, związaną z oznaczaniem materiałów reklamowych, mogą domagać się:
  • zasądzenia odpowiedniej sumy pieniężnej na określony cel społeczny,
  • złożenia jednokrotnego lub wielokrotnego oświadczenia odpowiedniej treści
    i w odpowiedniej formie.

 

Warto zaznaczyć, że Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów podejmuje działania zmierzające do uporządkowania działalności influencerów w mediach społecznościowych. Prezes UOKiK wydał sześć decyzji o ukaraniu influencerów za brak współpracy z Urzędem. Kary wyniosły łącznie 139 tys. zł, co sprawia, że powyżej wskazane zasady, influencerzy powinni znać i respektować.

 

 

 

 

 

 

 

Nie daj im nawet piątaka więcej niż to konieczne!

Mentzen + to ciągła opieka prawno-podatkowa.
Zatem jeśli chciałbyś poczuć się bezpiecznie, a przy okazji płacić możliwie niskie podatki…

Doradztwo podatkowe w kancelarii Mentzen - doradztwo dla firm - zakładanie działalności gospodarczej

Nie daj im nawet piątaka więcej niż to konieczne!

Doradztwo podatkowe w kancelarii Mentzen - doradztwo dla firm - zakładanie działalności gospodarczej

Mentzen + to ciągła opieka prawno-podatkowa.
Zatem jeśli chciałbyś poczuć się bezpiecznie,
a przy okazji płacić możliwie niskie podatki…

Odwiedź nas również na: