Co to jest działalność nierejestrowana?
Działalność nierejestrowana została wprowadzona ustawą Prawo przedsiębiorców, która funkcjonuje od 30 kwietnia 2018 roku. Zgodnie z art. 5 ustawy Prawo przedsiębiorców, działalność nierejestrowana to działalność:
- z której przychód należny (zdefiniowany w art. 5 ust. 6 ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców) nie przekracza w żadnym miesiącu 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia;
- wykonywana przez osobę fizyczną, która nie prowadziła działalności gospodarczej w okresie ostatnich 60 miesięcy.
Jeżeli wspomniany wyżej przychód należny z działalności nierejestrowanej przekroczył w miesiącu wysokość 50% kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2021 roku wysokość minimalnego wynagrodzenia to 2800 zł brutto. Oznacza to, że maksymalna wysokość takiego przychodu z działalności nierejestrowanej wynosi 1400 zł), działalność taka staje się działalnością gospodarczą od dnia, w którym nastąpiło przekroczenie limitu – w takim wypadku należy złożyć wniosek rejestracyjny w CEIDG w ciągu 7 dni.
Należy jednak pamiętać, że działalność nierejestrowana nie ma zastosowania do działalności wykonywanej w ramach umowy spółki cywilnej (a także działalności, które wymagają koncesji, licencji czy zezwoleń).
Zainteresowany? Przejdźmy dalej!
Z jakimi obciążeniami wiąże się działalność nierejestrowana? W przypadku prowadzenia działalności nierejestrowanej nie ma obowiązku odprowadzania składek ZUS, ponieważ nie podlegają obowiązkowi rejestracyjnemu.
W tym miejscu warto wskazać, że przychody z działalności nierejestrowanej zalicza się do tzw. innych źródeł przychodów.
Niestety, żeby nie było za pięknie, prowadzenie takiej działalności nie zwalnia z obowiązku odprowadzania podatku dochodowego, ponieważ przychody te nie są zwolnione z podatku. Dochód z działalności nierejestrowanej, opodatkowany jest na zasadach ogólnych (17%). Wyższa stawka będzie obowiązywała, gdy uzyskasz dochód w wysokości 85 528 zł, ale w przypadku działalności nierejestrowanej, nie jest możliwe osiągnięcie takiej kwoty. Należy zwrócić uwagę na brak potrzeby odprowadzania zaliczek okresowych na podatek dochodowy, ponieważ nie jest to działalność gospodarcza.
Dokumentowanie sprzedaży w przypadku prowadzenia działalności nierejestrowanej
Jeżeli osoba, która prowadzi działalność nierejestrowaną jest zwolniona z posiadania kasy fiskalnej, może dokumentować sprzedaż na rzecz osób prywatnych lub rolników ryczałtowych w formie ewidencji sprzedaży bezrachunkowej. Taka ewidencja powinna być prowadzona w miejscu sprzedaży, natomiast informacje jakie powinny się w niej znaleźć to:
- kolejny numer wpisu,
- data uzyskania przychodu nieudokumentowanego fakturami lub paragonem,
- oraz kwota przychodu.
Natomiast, jeżeli tego zwolnienia nie ma, osoba prowadząca działalność nierejestrowaną rejestruje transakcje właśnie z pomocą kasy fiskalnej. W tym miejscu należy podkreślić, że zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji, w przypadku gdy kwota z tytułu sprzedaży nie przekroczyła 20 000 zł – podatnicy zwolnieni są z obowiązku prowadzenia kas (takie zwolnienie obowiązuje do końca roku 2021). Tak jak zostało to wskazane wyżej, w przypadku działalności nierejestrowanej, maksymalny dochód jaki może być osiągnięty to 1400 zł, więc takie zwolnienie będzie miało zastosowanie.
Jeżeli sprzedaż następuje na rzecz firm, należy ją udokumentować za pomocą faktur. Natomiast, jeśli odbywa się ona na rzecz osób fizycznych, które nie prowadzą działalności gospodarczej, fakturę można wystawić jedynie na wyraźną prośbę nabywcy.
Działalność nierejestrowana a VAT
Omawiana działalność może korzystać ze zwolnienia VAT, na co wskazuje art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z nim, zwolniona z podatku VAT jest wartość sprzedaży, która w poprzednim roku podatkowym nie przekroczyła 200 000 zł (limit obrotów). Jak w przypadku innych ograniczeń kwotowych, tak i tutaj, w ramach prowadzonej działalności nierejestrowanej, nie ma możliwości osiągnięcia tego limitu.
W przypadku takiego zwolnienia, sprzedaż jest udokumentowana poprzez wystawienie faktury bez VAT. Do tego, osoba prowadząca działalność nierejestrowaną, w przypadku takiego zwolnienia, powinna prowadzić uproszczony rejestr sprzedaży.
Zgodnie z art. 113 ust. 13 ustawy o VAT, istnieją typy działalności, które nie mogą korzystać ze zwolnienia VAT. Dotyczy to podatników, którzy m.in.: dokonują dostawy wyrobów tytoniowych, czy energii elektrycznej, świadczące usługi prawnicze czy jubilerskie. Osoby wykonujące te działalności, mają obowiązek opodatkowania się podatkiem VAT.
W takiej sytuacji, sprzedaż dokumentuje się co do zasady fakturami VAT. Osoby wykonujące wyżej wymienione działalności, są czynnymi podatnikami VAT. Wynika z tego kilka obowiązków:
- prowadzenia rejestrów VAT sprzedaży oraz zakupów,
- składania deklaracji VAT za okresy miesięczne w formie elektronicznej.
Zalety działalności nierejestrowanej
Im mniej obowiązków – tym lepiej. Zalety działalności nierejestrowanej objawiają się w braku konieczności m.in.:
- zgłaszania działalności w CEIDG, US czy GUS,
- opłacania okresowych zaliczek na podatek dochodowy,
- prowadzenia księgowości,
- opłacania składek ZUS oraz składania deklaracji ZUS.
Wiesz już, z czym się je działalność nierejestrowaną. Jeżeli jest to wyjście dla Ciebie, siadaj do stołu i … smacznego!
