Początek 2022 roku to okres eksplozji popularności formy opodatkowania zwanej „estońskim CIT-em”. Ma ona wiele zalet, są jednak i wady. Jednym z aspektów niekorzystnych dla podatnika jest tzw. „podatek od przekształcenia”. O co w nim chodzi?
Jeżeli wraz z wejściem na estoński CIT zmieniamy formę prawną spółki w wyniku przekształcenia – np. przekształcamy spółkę cywilną lub jawną w spółką z ograniczoną odpowiedzialnością albo też przekształcamy naszą firmę jednoosobową w spółkę, to musimy ustalić „dochód z przekształcenia”. W dużym skrócie – dochód ten odpowiada różnicy pomiędzy rachunkową wartością majątku spółki, a jej wartością podatkową. Taka nadwyżka wartości rachunkowej ponad wartość podatkową wynika przede wszystkim z różnic pomiędzy kosztem w rozumieniu rachunkowym, a kosztem w rozumieniu podatkowym.
W pierwszym roku podatkowym po przekształceniu i przejściu na estoński CIT przez spółkę przekształconą, konieczna jest zapłata “podatku od przekształcenia”, który płacimy właśnie od opisanego wyżej dochodu z przekształcenia. Podatek ten płaci się tylko jeden raz, na samym początku opodatkowania estońskim CIT.
Podatku od przekształcenia łatwo jest jednak uniknąć. Wynika to z możliwości wejścia na estoński CIT także w trakcie roku podatkowego (jeśli zamkniemy i otworzymy księgi rachunkowe).
Jaka jest zatem recepta na niepłacenie podatku przy przekształceniu? Załóżmy taką sytuację:
- przekształcam jednoosobową działalność gospodarczą („JDG”) w sp. z o.o. z dniem 1 sierpnia 2022 roku;
- do 31 sierpnia 2022 roku nie składam ZAW-RD (zawiadomienie o wyborze estońskiego CIT) i jestem na „zwykłym” CIT;
- z dniem 20 września 2022 roku składam ZAW-RD w oparciu o art. 28j ust. 5 ustawy o CIT;
- z dniem 30 września 2022 roku zamykam księgi rachunkowe i otwieram je z dniem 1 października 2022 roku, znów w oparciu o art. 28j ust. 5 ustawy o CIT;
- składam sprawozdanie za sierpień-wrzesień 2022 roku – okres ten jest moim pierwszym „rokiem podatkowym” (art. 28e ust. 2 ustawy o CIT);
- na estoński CIT wchodzę w drugim roku podatkowym po przekształceniu, więc nie mam „dochodu z przekształcenia” (art. 7aa ust. 2 pkt 3 ustawy o CIT);
- profit.
Jak widzicie, można śmiało stwierdzić, że podatek od przekształcenia jest „dla chętnych”.