Zasiłek opiekuńczy
Zasiłek opiekuńczy jest świadczeniem, które przysługuje zarówno osobom zatrudnionym na podstawie umowy o pracę, jak również osobom prowadzącym działalność gospodarczą. Warunkiem posiadania prawa do zasiłku opiekuńczego przez przedsiębiorcę jest terminowe opłacanie dobrowolnej składki chorobowej i przerwanie działalności na czas sprawowania opieki. Przysługuje on zarówno matce, jak i ojcu dziecka, ale wypłacany jest tylko jednemu z rodziców. Podczas gdy przerywamy prowadzenie działalności gospodarczej na czas sprawowania opieki nad członkiem rodziny zostanie nam wypłacony zasiłek opiekuńczy. Warto zaznaczyć, iż możliwe jest uzyskanie świadczenia jeśli terminowo opłacamy składkę chorobową. Dobrą stroną tej sytuacji jest to, że przedsiębiorca za czas zasiłku może obniżyć należne składki ZUS.
Zasiłek opiekuńczy wynosi 60 dni w roku kalendarzowym w sytuacji sprawowania opieki nad chorym dzieckiem do lat 14 lub zdrowym dzieckiem do lat 8. Natomiast 14 dni w roku kalendarzowym w przypadku sprawowania opieki nad innym chorym członkiem rodziny. Łączny okres 60 dni zasiłku opiekuńczego przysługuje niezależnie od liczby dzieci dla obojga rodziców. Warunkiem uzyskania zasiłku jest to, że przez okres choroby trzeba pozostawać we wspólnym gospodarstwie domowym z przedsiębiorcą. Zasiłek przysługuje nawet wtedy gdy, inny członek rodziny może sprawować opiekę nad dzieckiem, ale taki wyjątek obowiązuje do drugiego roku życia dziecka. Zasiłek opiekuńczy wypłaca się w wysokości 80% podstawy wymiaru.
Podstawowym dokumentem, który jest niezbędny do uzyskania zasiłku opiekuńczego, jest zwolnienie lekarskie, a w przypadku: zamknięcia żłobka, przedszkola lub szkoły – oświadczenie ubezpieczonego. Konieczne jest również wypełnienie następujących formularzy ZUS Z-3b oraz ZUS Z-15a (jeżeli opieka sprawowana jest nad dzieckiem) lub Z-15b (jeżeli opieka sprawowana jest nad innym chorym członkiem rodziny). Aby obliczyć podstawę wymiaru zasiłku opiekuńczego, należy wziąć pod uwagę średnią podstawę wymiaru składek z ostatnich 12 miesięcy pomniejszoną o 13,71%. Zasiłek opiekuńczy wypłacany jest za każdy dzień sprawowania opieki w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku. Za każdy dzień opieki przysługuje 1/30 podstawy wymiaru zasiłku. Od zasiłku opiekuńczego potrącana jest zaliczka na podatek dochodowy w wysokości 12%.
Zasiłek chorobowy
W czasie trwania ubezpieczenia chorobowego przedsiębiorczej mamie przysługuje zasiłek chorobowy za czas niezdolności do pracy. Stanowi on rekompensatę za utracone wynagrodzenie spowodowane niezdolnością do pracy. Prawo do pobierania zasiłku chorobowego przysługuje po okresie wyczekiwania, czyli dopiero po 90 dniach nieprzerwanego opłacania składek. Maksymalny okres przebywania na zasiłku chorobowym wynosi 182 dni, a w przypadku niezdolności do pracy spowodowanej ciążą wydłuża się do 270 dni.
Zasiłek macierzyński
W okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego matka – przedsiębiorca może nadal prowadzić działalność bez obawy o utratę świadczenia. Zasiłek macierzyński przysługuje bez okresu wyczekiwania tj. 90 dni. W takim przypadku obowiązkowo musi ona opłacać składkę zdrowotną. Zasiłek taki można rozpocząć nie wcześniej niż 6 tygodni przed porodem. Wysokość zasiłku macierzyńskiego uzależniona jest od zadeklarowanej podstawy do obliczenia składki, czyli od wysokości opłacanych przez przedsiębiorcę składek. Do wyliczenia kwoty świadczenia pod uwagę bierze się składki opłacane przez okres 12 miesięcy poprzedzających rozpoczęcie urlopu macierzyńskiego. Aby uzyskać świadczenie w wyższym wymiarze, należy przez cały ten okres uiszczać podwyższone składki. Maksymalnie 250% przeciętnego wynagrodzenia obowiązującego na dany rok.
Jeżeli ubezpieczona w terminie 21 dni od dnia porodu złożyła wniosek o wypłacenie jej zasiłku macierzyńskiego za okres odpowiadający urlopowi macierzyńskiemu i urlopowi rodzicielskiemu w pełnym wymiarze, wówczas wysokość zasiłku za cały czas jego trwania wyniesie 81,5% podstawy. Jeśli powyższa deklaracja nie zostanie złożona w ciągu 21 dni od porodu, to przez okres odpowiadający okresowi urlopu macierzyńskiego matka będzie otrzymywać zasiłek w wysokości 100% podstawy, natomiast po tym okresie, przez czas odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego, zasiłek będzie wynosić 70% podstawy.
Zasiłek rodzicielski
Po zakończeniu okresu pobierania 20 tygodni zasiłku macierzyńskiego, można ubiegać się o zasiłek rodzicielski, który przysługuje przez okres do 32 tygodni. Z reguły zasiłek dla mamy, ale może być częściowo przeniesiony na tatę. Urlop rodzicielski można podzielić maksymalnie na 5 części. Finalnie to 41 tygodni (9 tygodni przeznaczone jest wyłącznie dla drugiego rodzica), a jeśli tylko jeden z rodziców chce wykorzystać urlop to ma 32 tygodnie. W odróżnieniu od urlopu macierzyńskiego na urlopie rodzicielskim mogą przebywać jednocześnie oboje rodziców. Do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia można wykorzystać zasiłek rodzicielski. Warunkiem udzielenia zasiłku rodzicielskiego lub jego części, jest złożenie wniosku w terminie 21 dni przed terminem jego rozpoczęcia.
Na urlopie rodzicielskim można pracować w przeciwieństwie do zwolnienia chorobowego. Na urlopie rodzicielskim można również wystawić faktury.
Jeśli przedsiębiorcza mama nie jest objęta ubezpieczeniem chorobowym lub nie spełnia wymogów do otrzymania zasiłku macierzyńskiego, może ubiegać się o świadczenie rodzicielskie. Przysługuje ono w stałej kwocie 1000 zł miesięcznie przez rok od urodzenia dziecka.
Zasiłek wychowawczy
Przedsiębiorcza mama może również skorzystać z urlopu wychowawczego. Jednak w tym przypadku trzeba spełnić konkretne warunki. Jednym z nich jest to, że działalność powinna być zawieszona po zakończeniu urlopu macierzyńskiego wypłacanego przez ZUS. Drugim warunkiem jest opłacanie składek ZUS z tytułu prowadzonej działalności przez okres co najmniej 6 miesięcy. Ten czas nie może być przerywany i musi bezpośrednio poprzedzać urlop wychowawczy.
Wówczas przedsiębiorca zostanie objęty w okresie zawieszenia ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym, które opłacane są z budżetu państwa za pośrednictwem ZUS. Podstawę wymiaru składek będzie stanowiło 60% przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia w danym roku.
Można zawiesić działalność na okres do 3 lat z tytułu opieki nad dzieckiem, jednak nie dłużej niż do zakończenia roku kalendarzowego, w którym dziecko kończy 6 rok życia. W przypadku dziecka, które z powodu stanu zdrowia potwierdzonego orzeczeniem o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności wymaga osobistej opieki, mamy możliwość zawieszenia działalności na okres do 6 lat, ale nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 18 roku życia. Zawieszenia można dokonać w całości lub w nie więcej niż 5 częściach. We wniosku o zawieszenie działalności gospodarczej należy wskazać, że zawieszenie następuje w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem oraz wskazać datę końcową zawieszenia. Jednocześnie można złożyć wniosek o wznowienie działalności po upływie okresu zawieszenia.
Podsumowując, w powyższym artykule przedstawiono najważniejsze informacje dotyczące przedsiębiorczej mamy i z jakiej pomocy może skorzystać. Na czas zasiłku należy wyrejestrować się na druku ZWUA ze wszystkich składek i zarejestrować się na druku ZZA do samego ubezpieczenia zdrowotnego (termin 7 dni). Po zakończonym zasiłku ponowne zarejestrowanie na druku ZUA do składek. Ważną kwestią jest terminowe opłacanie składek ZUS, aby nie było dnia przerwy w ich opłacaniu.
