Karta podatkowa, ryczałt a może podatek liniowy?
Ustawa wprowadzająca wszystkim znany i nielubiany Polski Ład zmieniła diametralnie plany lekarzy dotyczące ich formy opodatkowania na 2022 rok. Kiedy większość z nich „zbroiła się” do przejścia na kartę podatkową, ustawodawca postanowił pokrzyżować im plany, likwidując tę formę opodatkowania na 2 miesiące przed rozpoczęciem kolejnego roku podatkowego.
Nie miało przy tym znaczenia, że osoby te często podejmowały decyzje dotyczące przekształceń swoich jednoosobowych działalności gospodarczych w inne formy prawne prowadzenia działalności gospodarczej. Przyczyna pozbycia się tej formy opodatkowania była zbyt ważna, aby vacatio legis tego przepisu pozwoliło na jego wejście w życie, chociaż z rocznym opóźnieniem. W końcu należy pozbywać się archaizmów z polskiego prawa podatkowego.
Kolejnym, prawdopodobnym powodem takiego działania jest fakt, że zobowiązanie podatkowe w porównaniu do osiąganych przez lekarzy dochodów byłoby bardzo małe. Można zaryzykować stwierdzenie, że efektywna stawka podatku byłaby jedną z najniższych w polskim systemie podatkowym. Jednakże mam nadzieję, że nikt z czytających ten artykuł nie posądza naszego racjonalnego ustawodawcy, że kierował się właśnie tym kryterium. Dodatkowo na słowa podziękowania winni zdobyć się ci, którzy na kartę podatkową zdążyli przejść przed końcem 2022 roku, ponieważ dalej mogą stosować tę formę opodatkowania. Z jednym wyjątkiem – nie dotyczy ona osób wykonujących działalność na rzecz osób prawnych oraz jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej albo na rzecz osób fizycznych dla potrzeb prowadzonej przez nie pozarolniczej działalności gospodarczej. Czyli dokładnie to samo ograniczenie, które uniemożliwiało większości lekarzom korzystanie z karty podatkowej przed 2021 rokiem. W praktyce dotyczy ono osób świadczących usługi na rzecz szpitali, przychodni bądź innych placówek medycznych.
W obliczu powyższego, podatnicy prowadzący indywidualną praktykę lekarską stanęli przed wyborem. Ryczałt czy podatek liniowy? Z uwagi na wysokie marże świadczonych usług, najczęściej decydowali się na pierwszą z form opodatkowania. Przemawiał również za tym fakt, że z dniem 1 stycznia 2022 r. właściwa stawka tzw. ryczałtu zmalała z 17% na 14% oraz ryczałtowy sposób obliczania składki zdrowotnej, często korzystniejszy aniżeli na podatku liniowym. Czy faktycznie od całości swoich przychodów lekarze muszą uiszczać 14% podatek? Odpowiedź na to pytanie poznasz w dalszej części artykułu.
Jak płacić niższy ryczałt? Bądź rozwojowy!
Przechodząc do meritum. Jeśli w ramach podejmowanej aktywności zawodowej wykonujesz usługi w zakresie badań naukowych i prac rozwojowych, 100 000 zł przychodu osiągnięte z tego tytułu możesz opodatkować 8,5% podatkiem. Ponad tę kwotę zapłacisz 12,5%. Czysto hipotetycznie, oszczędzić możesz co najmniej 5 500 zł. Przyznać jednak rację trzeba temu, kto uzna, że pojęcia badań naukowych i prac rozwojowych brzmią dość enigmatycznie. Postaram się więc je zdefiniować. W przypadku badań naukowych wyróżnić możemy:
badania podstawowe – badania obejmujące działalność badawczą, eksperymentalną lub teoretyczną podejmowaną w celu zdobycia nowej wiedzy o zjawiskach i faktach, nieukierunkowaną na bezpośrednie zastosowanie w praktyce,
badania stosowane – badania obejmujące działalność badawczą podejmowaną w celu zdobycia nowej wiedzy, ukierunkowaną na zastosowanie w praktyce oraz
badania przemysłowe – badania mające na celu zdobycie nowej wiedzy oraz umiejętności w celu opracowywania nowych wyrobów, procesów i usług lub wprowadzania znaczących ulepszeń do istniejących już wyrobów, procesów i usług; badania te obejmują tworzenie elementów składowych systemów złożonych, z wyłączeniem prototypów objętych zakresem prac rozwojowych.
Z kolei mówiąc o usługach w zakresie prac rozwojowych, wskazać można, że są to prace wykorzystujące dotychczasową wiedzę, prowadzone w celu wytworzenia nowych lub udoskonalenia istniejących materiałów, wyrobów, urządzeń, usług, procesów, systemów lub metod.
W związku z powyższym nadal mamy do czynienia z pojęciami niedookreślonymi, dającymi jedynie wskazówki do dokonania oceny, czy świadczone usługi wpisują się w przedstawione definicje. Czy istnieje więc szansa, aby dokonać wiążącej subsumpcji?
Jak przekonać się, czy jestem rozwojowy?
W pierwszej kolejności należałoby w tym celu złożyć wniosek do Ośrodka Klasyfikacji i Nomenklatur Urzędu Statystycznego w Łodzi w celu wydania opinii w przedmiocie ustalenia kodu PKWiU w zależności od rodzaju świadczonych usług. W omawianym przypadku interesuje nas kod 72.19.4. Czy może zdarzyć się sytuacja, że organ odmówi wydania opinii? Niestety tak, chociaż powody takiego postępowania nierzadko są absurdalne. Tak samo jak fakt, że nie ma możliwości zaskarżenia działania organu.
Jeśli już udałoby się uzyskać opinię klasyfikacyjną, pełne bezpieczeństwo zagwarantowałaby wydana przed Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej pisemna interpretacja przepisów prawa podatkowego, określającą właściwą stawkę podatku.
Czy można stosować do osiąganych przychodów niższą stawkę ryczałtu nie przechodząc przez wyżej wymienione formalności? Oczywiście, że tak, ale obarczone jest to ryzykiem nieuznania przez urzędnika organu skarbowego świadczonych przez Państwa usług za rozwojowe (tak, wtedy taka klasyfikacja przychodzi im znacznie łatwiej) i w konsekwencji powstaniem zaległości podatkowej, którą należy uiścić wraz z odsetkami ustawowymi.
Czy ten pomysł nie ma wad – (czyli krótko o podatku VAT)
Pewne wątpliwości można powziąć na gruncie podatku od towarów i usług. Mianowicie, zgodnie z orzeczeniem Naczelnego Sądu Administracyjnego, badania kliniczne nie korzystają ze zwolnienia przedmiotowego (czyli tego, z którego korzystają lekarze, świadcząc usługi w zakresie opieki zdrowotnej) w podatku VAT. Szpitale natomiast podatnikami VAT z reguły nie są, stąd dużą różnicę stanowi, czy nabywane usługi są ovatowane. Wykonanie badań klinicznych nie powoduje jednak automatycznego opodatkowania tych usług, ponieważ istnieje możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego do 200 000 zł przychodu. Dlatego ten poziom wynagrodzenia w skali roku można uznać za bezpieczny i korzystny – zarówno biorąc pod uwagę VAT jak i podatek dochodowy.
Podsumowując, czy gra jest warta świeczki?
W mojej opinii tak. Skoro przepisy prawa podatkowego dają możliwość stosowania niższej stawki ryczałtu dla osób wspierających rozwój branży medycznej, w tym opieki zdrowotnej, to nie widzę przeciwwskazań, żeby z tego dobrodziejstwa skorzystały. Jeśli jednak nie jesteś pewny, chętnie pomożemy ci podjąć właściwą decyzję.
