Wypłata należności za pracę pracownika
Pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za pracę, a także inne świadczenia,
które rekompensują wynagrodzenie – wynagrodzenia i zasiłki z tytułu choroby, rodzicielstwa, wypadku czy świadczenia rehabilitacyjne. Pracodawca zobowiązany jest do wyliczenia wynagrodzenia za czas przepracowany, uwzględniając przy tym wszystkie nadgodziny, premie, nagrody i inne dodatki do wynagrodzenia, które przysługiwały pracownikowi do dnia jego zgonu. Pracodawca musi także pamiętać o rozliczeniu, przysługującego pracownikowi urlopu wypoczynkowego i o wypłacie ewentualnego ekwiwalentu za niewykorzystany urlop. Tak rozliczone należności powinny zostać wypłacone osobom uprawnionym, czyli najbliższej rodzinie. Należności te nie wchodzą do podstawy składek ZUS – nie potrąca się od nich składek ZUS, jednak konieczne jest odprowadzenie od nich zaliczki na podatek dochodowy.
Osoby uprawnione do otrzymania należności po zmarłym pracowniku
Wszelkie świadczenia związane z wygasłym stosunkiem pracy pracownika, powinni otrzymać członkowie rodziny, którzy spełniają warunki do uzyskania renty rodzinnej. Prawa majątkowe po zmarłym pracowniku, przysługują uprawnionym osobom w równych częściach. Krąg osób uprawnionych do renty rodzinnej i tym samym należności od pracodawcy obejmuje:
- dzieci własne, dzieci drugiego małżonka oraz dzieci przysposobione,
- wnuki przyjęte na wychowanie i utrzymanie, przed osiągnięciem pełnoletności, rodzeństwo i inne dzieci, z wyłączeniem dzieci przyjętych na wychowanie i utrzymanie w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka,
- małżonka,
- rodziców.
Przy czym za rodziców uznaje się także macochę i ojczyma oraz osoby przysposabiające.
WAŻNE! To na pracodawcy spoczywa obowiązek ustalenia osób, które są uprawnionedo otrzymania wszelkich należności po zmarłym pracowniku. Jeżeli okaże się, że wśród osób uprawnionych są małoletnie dzieci – to wypłaty dokonuje się na ręce prawnego opiekuna dzieci.
Pracodawca powinien uzyskać od osób uprawnionych, aktualny akt potwierdzający pokrewieństwo ze zmarłym oraz dodatkowe oświadczenia (zawierające podstawowe dane osoby uprawnionej – imię, nazwisko, adres zamieszkania, PESEL, a także urząd skarbowy, pod który podlega) w celu uregulowania zobowiązań podatkowych od wypłaty należności. Po zakończeniu roku podatkowego, pracodawca ma obowiązek wystawienia wysłania do urzędu skarbowego i przekazania uprawnionym osobom, deklaracji PIT-11.
Odprawa pośmiertna dla członków rodziny zmarłego pracownika
Odprawa pośmiertna jest jednorazowym świadczeniem pieniężnym, którego wartość ustala się na podstawie stażu pracy zmarłego pracownika, u danego pracodawcy. Jej wysokość jest uzależniona od okresu zatrudnienia i wynosi:
- jednomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 10 lat;
- trzymiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 10 lat;
- sześciomiesięczne wynagrodzenie, jeżeli pracownik był zatrudniony co najmniej 15 lat.
WAŻNE! Odprawa pośmiertna nie przysługuje członkom rodziny, jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika na życie, a odszkodowanie przez instytucję ubezpieczeniową
nie jest niższe, niż odprawa pośmiertna. W sytuacji, gdy odszkodowanie od firmy ubezpieczeniowej jest niższe niż odprawa pośmiertna, pracodawca ma obowiązek wypłacić osobom uprawnionym różnicę.
Co więcej?
Na pracodawcy leży także obowiązek wystawienia świadectwa pracy zmarłego pracownika. W punkcie 4 jako powód rozwiązania stosunku pracy, wykazuje się wygaśnięcie umowy w związku ze śmiercią pracownika (art. 631 § 1 Kodeksu pracy). Oryginał oraz kopię dokumentu należy dołączyć do części C akt osobowych pracownika. Jeżeli osoba uprawniona do otrzymania należności po zmarłym pracowniku, wystąpi z wnioskiem o przekazanie świadectwa pracy, pracodawca ma obowiązek wydać dokument w ciągu 7 dni.
Zmarłego pracownika należy wyrejestrować z ubezpieczeń na druku ZUS ZWUA z kodem przyczyny wyrejestrowania 500 (zgon osoby ubezpieczonej).
