Obowiązkiem każdego podatnika, który osiąga dochody z etatu, umów cywilnoprawnych lub prowadzi działalność gospodarczą jest złożenie deklaracji podatkowej. Warto zauważyć, że wypełniając deklaracje roczne można skorzystać z obowiązujących ulg podatkowych, które pozwolą zmniejszyć kwotę podatku dochodowego poprzez zastosowanie odliczeń od dochodu lub podatku. Jednak skorzystanie z tego prawa różni się w zależności od wybranej formy opodatkowania.
Stawki opodatkowania podatkiem liniowym oraz progresywnym
Podatnicy rozliczający się liniowo stosują jednolitą stawkę opodatkowania w wysokości 19%, która nie zmienia się w zależności od osiąganych dochodów rocznych, a mogą ją wybrać jedynie przedsiębiorcy. Z kolei zastosowanie skali podatkowej ściśle wiąże się z wysokością dochodu podatnika. Od 01.10.2019 do obowiązującego prawa zostały wprowadzone nowe stawki podatkowe, zgodnie z którymi obowiązuje stawka 17% dla dochodów nie przekraczających wartości 85.528 zł oraz stawka 32% dla dochodów przekraczających ten próg podatkowy. Ponadto podatnik, który rozlicza się według skali i nie przekracza w ciągu roku podatkowego limitu w dochodzie w kwocie 8.000 zł nie zapłaci podatku dochodowego. Powyżej tej kwoty dochodu jednak nie wyższej niż 127.000 zł podatnik może skorzystać z kwoty wolnej od podatku wyliczając ją indywidualnie. Natomiast po przekroczeniu kwoty 127.000 zł dochodu podatnikowi nie przysługuje kwota wolna od podatku. Wydawać się może, że bardziej opłacalne jest rozliczanie gdzie stosuje się jednakową stawkę podatkową, ponieważ niezależnie od dochodu podatnik odprowadza 19% podatku dochodowego. Jednak forma opodatkowania według skali pozwala na skorzystanie z większej liczby ulg podatkowych.
Ulgi podatkowe przysługujące niezależnie od formy opodatkowania
Ulga podatkowa to prawo, a nie obowiązek przysługujące podatnikowi do zwolnienia lub odliczenia, którego efektem końcowym jest zmniejszenie podstawy opodatkowania lub wysokości podatku.
Rozliczając deklaracje roczne zarówno na zasadach podatku liniowego jak i progresywnego podatnik ma prawo do odliczeń od podatku z tytułu składek zdrowotnych oraz ulgi abolicyjnej, która od przyszłego roku nie będzie mogła być stosowana niezależnie od wysokości dochodów osiągniętych za granicą.
W przypadku składek zdrowotnych odliczeniu podlegają składki faktycznie zapłacone lub pobrane w danym roku podatkowym. Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy jej opodatkowania, a w zeznaniu rocznym przysługuje odliczenie tylko i wyłącznie w części 7,75% podstawy wymiaru składki zdrowotnej.
Ulga abolicyjna przeznaczona jest dla podatników, którzy osiągają przychody z zagranicy i mają obowiązek je wykazywać w Polsce. Aby uniknąć podwójnego opodatkowania od podatku ustalonego w Polsce (od całości zarobków) odlicza się podatek zagraniczny zgodnie z metodą odliczeń proporcjonalnych, co oznacza że dochód osiągany za granicą jest opodatkowany w Polsce, ale od należnego podatku odlicza się jego część .
Podatnik ma również prawo do wielu odliczeń podatkowych nie tylko od podatku ale również od dochodu. Poniżej zostały opisane następujące ulgi.
Ulga termomodernizacyjna przysługuje podatnikowi, który jest właścicielem lub współwłaścicielem budynku mieszkalnego jednorodzinnego np. na ocieplenie domu, a efektem wykonanych prac jest m.in. zmniejszenie zapotrzebowania na energię poprzez całkowitą lub częściową zamianę źródeł energii na źródła odnawialne Kwota odliczenia nie może przekroczyć 53.000 zł. Odliczeniu od dochodu podlegają wydatki np. na: zakup materiałów budowlanych, urządzeń i usług związanych z przedsięwzięciem modernizacyjnym.
IKZE (Indywidualne Konta Zabezpieczenia Emerytalnego) dzięki, którym podatnicy mogą odkładać swoje pieniądze na przyszłość. Roczna suma wpłat na IKZE nie może przekroczyć 1,2-tności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego – w 2020 r. Wpłacone środki można odliczyć od podstawy opodatkowania w wartości równej podstawie opodatkowania, ale nie większej niż 6.272, 40 zł.
Ulga na badania i rozwój przysługuje podatnikom, którzy prowadzą działalność gospodarczą, a tym samym prowadzą badania rozwojowe i przyczyniają się do optymalizacji procesów. Ponosząc wydatki na prace nad nowymi produktami i usługami można odliczyć maksymalnie od 100% do 150% kosztów poniesionych na poszczególne wydatki kwalifikowane.
Składki ZUS można odliczyć od dochodu, ale tylko wtedy gdy nie są kosztem uzyskania przychodu. W wysokości zapłaconych lub pobranych składek na ubezpieczenie społeczne w danym roku podatkowym
Podatnik, który poniósł stratę tzn. koszt uzyskania przychodu w danym roku podatkowym był wyższy od przychodu ma prawo odliczyć stratę w ciągu pięciu następujących po sobie lat podatkowych. Odliczenie straty podatkowej polega na możliwości odliczenia maksymalnie do 50% dla strat z roku 2018 i lat wcześniejszych i 100% straty z 2019 roku jeśli nie przekracza ona 5 mln zł, jednak nie więcej niż 50% tej kwoty w ciągu jednego roku podatkowego. Z tego prawa może skorzystać nie tylko przedsiębiorca, ale także osoba nieprowadząca działalności gospodarczej.
Ponadto podatnik, który otrzymuje wynagrodzenie na podstawie umowy o pracę, zlecenie oraz o dzieło i związane z tym przeniesienie praw autorskich za stworzenie dzieła lub własności intelektualnej ma prawo do odliczenia kosztów na poziomie 50% uzyskanych przychodów pomniejszonych o składki społeczne. W ciągu jednego roku podatkowego kwota pomniejszająca przychody nie może być większa niż 85.528 zł.
Odliczeniu od dochodu w obydwu formach opodatkowania podlegają również darowizny:
– na cele edukacji zawodowej maksymalnie do 6% dochodu podatnika o ile pieniądze zostały przekazane na rzecz wybranych szkół prowadzących kształcenie zawodowe w określonych klasyfikacjach zawodów szkolnictwa branżowego, – na cele walki z COVID 19 oraz przekazanie tabletów i laptopów, a maksymalne odliczenie stanowi do 100% dochodu podatnika bez jakichkolwiek ograniczeń.
Ulg podatkowe przysługujące podatnikom rozliczającym się według zasad skali podatkowej
Podatnicy od podatku mogą odliczyć ulgę prorodzinną (na dzieci), która jest nielimitowana w stosunku do ilości dzieci do 25 roku życia o ile dziecko się uczy i nie uzyskuje dochodu podlegającego opodatkowaniu w kwocie wyższej niż 3089 zł. Maksymalna kwota odliczenia to 1.112,04 zł rocznie na wychowanie jednego dziecka przy założeniu, że dochód podatnika po odliczeniu składek na ubezpieczenie społeczne nie przekracza łącznie 112 000 zł. Do 1.112,04 zł na drugie dziecko, 2.000,04 zł na trzecie oraz do 2.700 zł na czwarte i kolejne dziecko
Od dochodu podatnik ma prawo odliczyć następujące ulgi:
Ulga na leki oraz sprzęt rehabilitacyjny przysługuje podatnikom, którzy są osobami niepełnosprawnymi lub podatnikom mającym na utrzymaniu osoby niepełnosprawne. Ponadto posiadają oni zaświadczenie lekarskie o konieczności stosowania leków oraz orzeczenie o zakwalifikowaniu ich przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności: znacznego, umiarkowanego lub lekkiego. W przypadku ulgi na leki maksymalne odliczenie to koszt leków minus 100 zł za miesiąc. Z kolei ulgę na sprzęt rehabilitacyjny można odliczyć w wysokości poniesionych wydatków.
Ulga na samochód w rocznym zeznaniu podatkowym podatnik może skorzystać z niej jeśli posiada orzeczenie o niepełnosprawności lub ma na utrzymaniu osoby niepełnosprawne. Odliczeniu podlega kwota maksymalnie do 2.280 zł.
Darowizny na organizacje pożytku publicznego oraz na kult kościołów nie mogą przekroczyć w roku podatkowym 6% dochodu. Z kolei darowizny na cele charytatywno opiekuńcze dla Kościołów nie mają ograniczeń dochodowych
Krwiodawcy – darczyńcy krwi mogą za 1 litr krwi w 2020 roku odliczyć 130 zł. Jednak łączna kwota odliczeń z każdego z powyższego tytułu nie może przekroczyć w roku podatkowym 6% dochodu.
Osocze na cele medyczne w tym na walkę z koronawirusem. Za 1 litr osocza pobranego od dawcy odliczeniu podlega kwota 350 zł. Jednak rocznie maksymalnie podatnik ma prawo do odliczenia 8.750 zł.Internet – podatnik w rocznym rozliczeniu podatkowym skorzystać może z odliczenia związanego z użytkowaniem sieci Internetowej do 760 zł rocznie. Odliczenie dotyczy podatników korzystających z dostępu do sieci prywatnie, a zatem zarówno w przypadku działalności gospodarczej, w której Internetowa będzie kosztem podatkowym. Ulga dotyczy tylko podatników, którzy korzystają z odliczenia przez dwa bezpośrednio następujące po sobie lata podatkowe. Jeżeli podatnik korzystał po raz pierwszy z odliczenia w zeznaniu za rok 2018 z odliczenia ostatni raz skorzystać może w zeznaniu za rok 2019.
Czy już wiesz, które ulgi Ci przysługują?
Korzystając ze skali podatkowej można wykorzystać ulgi opisane powyżej i rozliczyć się razem ze współmałżonkiem, a do tego wykorzystać kwotę wolną od podatku. Natomiast stosowanie podatku liniowego wiąże się z rezygnacją z wielu preferencji podatkowych. Wybór formy opodatkowania zależy od charakteru działalności gospodarczej oraz od osiąganych dochodów. Dlatego najlepszym rozwiązaniem będzie dokładne przeliczenie, która opcja będzie korzystniejsza, a z pewnością może pomóc w tym doświadczony specjalista, którym jest doradca podatkowy.
Oliwia Żak
Asystentka ds. ewidencji ulgi IP BOX
