Samozatrudnienie staje się coraz bardziej popularną formą zarabiania na życie. Dlaczego decydujemy się na założenie własnej działalności gospodarczej? Powody są różne – wpadamy na świetny pomysł na przedsięwzięcie, rynek pracy nie odpowiada naszym ambicjom lub też nie jesteśmy zainteresowani dalszą pracą na markę szefa. Pomysły na biznes przychodzą znienacka i szybko rozpalają w nas entuzjazm, jednakże wiele z nich brutalnie weryfikuje posiadany stan finansów. Po wstępnej analizie kosztów potencjalny przedsiębiorca czasami porzuca pomysł, który pozwoliłby mu „przejść na swoje”, ponieważ nie dysponuje odpowiednimi środkami. Czy jednak musi tak być?
„Pierwszy Biznes – Wsparcie w starcie” – pożyczka BGK na rozpoczęcie działalności
Tak jak w przypadku dotacji z PUP, należy zaznaczyć, że pożyczka z Banku Gospodarstwa Krajowego przyznawana jest wyłącznie na podjęcie działalności gospodarczej. Program ten jest urzeczywistnieniem rozdziału 11b ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Wnioskodawcy mogą ubiegać się o niskooprocentowaną pożyczkę w wysokości nawet do 100 tysięcy złotych na start firmy, a także środki na usługi doradcze i szkolenia z zakresu podstawowych kwestii prowadzenia działalności gospodarczej lub planowania przedsięwzięcia.
W ramach tego programu finansowane są m.in. pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej przyznawane:
a) bezrobotnym;
b) poszukującym pracy absolwentom;
c) studentom ostatniego roku studiów, (zarówno pierwszego jak i drugiego stopnia, a także jednolitych magisterskich);
d) opiekunom osób niepełnosprawnych – członkom rodzin opiekujących się dzieckiem z orzeczeniem o niepełnosprawności lub osobą niepełnosprawną, niepobierającym świadczenia pielęgnacyjnego lub zasiłku opiekuńczego;
W odróżnieniu od środków przyznawanych przez urząd pracy krąg podmiotów mogących ubiegać się o dofinansowanie jest szerszy – uprawnieni do uzyskania środków pieniężnych są również studenci oraz absolwenci. Ponadto wnioskodawca musi być niekarany, niezatrudniony i niewykonujący pracy zarobkowej oraz nieprowadzącym działalności gospodarczej w okresie 12 miesięcy przed złożeniem wniosku o udzielenie pożyczki. Szczególnym atutem programu „Wsparcie w starcie” jest możliwość ubiegania się o środki na przedsięwzięcie realizowane w ramach spółki cywilnej. Co istotne – każdy z potencjalnych wspólników osobno wnioskuje o pożyczkę.
Jakie są zasady pożyczki z BGK?
Reguły przyznawania pożyczek ustalone są na podstawie art. 61i ustawy. Z tego przepisu dowiadujemy się, że pożyczka przyznawana jest na podstawie umowy, na wniosek, po przedstawieniu opisu i kosztorysu zamierzonej działalności, w wysokości nie wyższej niż 20-krotność przeciętnego wynagrodzenia (do 100% dofinansowania kosztów).
Ponadto ustęp 3 wspomnianego artykułu przewiduje, że okres spłaty pożyczki na podjęcie działalności gospodarczej nie może być dłuższy niż 7 lat, z możliwością przesunięcia terminu spłaty kapitału na okres nie dłuższy niż 12 miesięcy. Co istotne, przewidywane oprocentowanie pożyczki wynosi obecnie 0,01 proc. lub 0,03 proc. w skali roku.
Już w samym regulaminie programu BGK deklaruje, że pożyczkobiorca nie poniesie kosztów prowizji i opłat za czynności związane z udzieleniem i obsługą pożyczki. Jest to spora różnica w porównaniu z ofertami banków, które naliczają opłaty od każdej dokonanej przez siebie czynności. Korzystając ze środków pochodzących z Funduszu Pracy, należy liczyć się wyłącznie z obowiązkiem uregulowania rat kapitałowych oraz odsetek.
Bank Gospodarstwa Krajowego wymaga również zabezpieczenia spłaty i zwrotu udzielonych pożyczek. Jak stanowi art. 61m formą zabezpieczenia spłaty i zwrotu udzielanych pożyczek jest weksel własny in blanco i poręczenie dwóch osób fizycznych. Ponadto Wnioskodawca musi złożyć szereg oświadczeń dotyczących m.in. nieubiegania się o inne środki publiczne na podjęcie działalności, pomocy de minimis czy też o nieprowadzeniu działalności w okresie roku przed złożeniem wniosku.
Wniosek i biznesplan w programie „Wsparcie w starcie”
„Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie” to program BGK, jednakże wnioski o pożyczkę kieruje się do pośredników finansowych, właściwych dla województwa, w którym planowana jest działalność. Niemniej jednak wzór wniosku, załączników oraz zasady udzielania finansowania są tożsame dla całego kraju. Całość wymaganych dokumentów znajduje się na stronie internetowej BGK.
Wniosek jest formą biznesplanu. Ubiegający się o pożyczkę musi opisać swoje przedsięwzięcie i cel pożyczki mierząc się z kwestiami takimi jak:
- Jaka działalność?
- Co będzie wytwarzane, sprzedawane lub oferowane?
- Jaka będzie docelowa grupa odbiorców, klientów oraz dostawców?
- Jaka będzie forma sprzedaży?
- Jaki będzie zasięg przedsięwzięcia?
- Jak wygląda konkurencja w branży?
- Jakie są główne założenia projektu?
- Czy przedsięwzięcie będzie sezonowe?
- Jaki jest cel pożyczki?
Co więcej, wnioskodawca zobowiązany jest przedstawić przewidywane efekty ekonomiczne prowadzenia działalności. W związku z tym należy wskazać planowane przychody, ich źródła, kwoty oraz założenia podstawowe dotyczące tych przychodów. Jednakowe kryteria dotyczą opisu kosztów. W dalszej kolejności należy sporządzić szczegółową specyfikację i harmonogram wydatków, razem ze źródłami ich finansowania. Ubiegający się o pożyczkę musi również określić miejsce prowadzenia działalności, a także formy zabezpieczenia spłat należności.
Po złożeniu prawidłowo wypełnionego wniosku wraz z wymaganymi dokumentami pośrednik finansowy ocenia wniosek w ciągu 14 dni roboczych. Ocenie podlega kompletny wniosek, to znaczy zarówno kwestie formalne jak i merytoryczne. BGK wskazuje, że wnioskodawca musi przedstawić pomysł, który jest możliwy do zrealizowania i zapewni osiągnięcie zysków, które umożliwią spłatę zobowiązania oraz dalsze prowadzenie działalności. Dlatego też należy dokładnie przemyśleć swój projekt, sprawdzić konkurencję, oszacować ryzyko oraz uwzględnić drobiazgowo wszystkie koszty oraz odpowiednio je uzasadnić.
Korzystanie z pożyczki
Po pozytywnym rozpatrzeniu wniosku, pożyczkobiorca podejmuje działalność gospodarczą, a następnie zawiera umowę pożyczki z pośrednikiem finansowym. Kwota dofinansowania może być wypłacona jednorazowo lub w transzach.
Rozliczenie pożyczki następuje w ciągu 30 dni od daty poniesienia ostatniego wydatku z pożyczki. Co więcej, sprawozdanie z wydatkowania środków od BGK, nie może nastąpić później, niż w terminie 7 miesięcy od podpisania umowy. Wydatki powinny być udokumentowane fakturami lub innymi dokumentami księgowymi o takiej mocy dowodowej. Pośrednik finansowy może kontrolować przedsiębiorcę w zakresie wydatkowania pożyczki.
Istnieją również warunki, których niedotrzymanie skutkuje obowiązkiem zwrotu kwoty pożyczki wraz z ustawowymi odsetkami. Przede wszystkim, przedsiębiorca nie może zawiesić, ani zakończyć wykonywania działalności w ciągu 12 miesięcy od jej rozpoczęcia. Ponadto pośrednik finansowy sprawdza, czy pożyczkę wydatkowano zgodnie z harmonogramem kosztów zawartym w umowie.
Nie istnieje ścisły katalog kosztów kwalifikowanych programu BGK. Niemniej jednak pożyczkobiorca musi zobowiązać się, że nie przeznaczy otrzymanych środków na:
- zakup od współmałżonka, osób pozostających z wnioskodawcą we wspólnym gospodarstwie domowym oraz od najbliższych członków rodziny, tj. rodziców, dziadków, dzieci, rodzeństwa;
- przejęcie działalności gospodarczej od współmałżonka oraz najbliższego członka rodziny wnioskodawcy, poprzez jednoczesne odkupienie środków trwałych i obrotowych oraz prowadzenie działalności o tym samym profilu i w tym samym miejscu;
- zakup środka transportu przeznaczonego do transportu drogowego towarów oraz elementów z nim związanych – w przypadku gdy działalność gospodarcza będzie dotyczyć drogowego transportu towarów.
Wobec powyższego, korzystając ze środków pożyczki możliwe jest sfinansowanie zarówno środków trwałych, wszelkiego rodzaju towarów podlegających sprzedaży w ramach działalności, materiałów, usług czy też lokalów.
Czy warto zadłużać się na start?
W mojej ocenie, program „Pierwszy biznes – Wsparcie w starcie” jest dobrą propozycją dla debiutantów. Możliwa do uzyskania kwota dofinansowania jest wysoka – ponad trzykrotnie większa od bezzwrotnej dotacji z PUP. Należy podkreślić również brak opłat czy prowizji związanych z taką pożyczką, a także niskie oprocentowanie.
Co więcej, termin uregulowania zobowiązania jest długi – może trwać nawet do siedmiu lat. Wobec tego, rata kapitałowa nie powinna być zabójcza, w porównaniu z ofertami banków. Korzystnym rozwiązaniem jest również możliwość karencji spłaty długu o 12 miesięcy. Dzięki skorzystaniu z tej opcji pożyczkobiorca będzie w stanie najpierw poświęcać swoje środki na rozwój firmy, zanim BGK wróci po swoje pieniądze.
Bardzo ciekawą opcją jest również możliwość ubiegania się o środki na przedsięwzięcie realizowane w ramach spółki cywilnej. Dzięki takiej współpracy przyszli wspólnicy mogą zagwarantować sobie o wiele wyższe środki na rozpoczęcie działalności gospodarczej.
