Słowo benefit pochodzi od łacińskiego Bene (dobrze) oraz facere (czynić). Benefity mają czynić dobro i być odpowiedzią na czyjeś potrzeby.
Benefity coraz częściej obejmują zarówno pracowników etatowych, jak i zleceniobiorców oraz świadczących usługi B2B, co jest odzwierciedleniem zmieniającego się rynku pracy i rosnącej elastyczności form zatrudnienia. Dlatego najlepsze benefity to te uniwersalne, które zaspokajają najbardziej powszechne potrzeby i mogą być wykorzystywane przez pracowników zatrudnionych na różnych zasadach, a także dla pracowników zdalnych.
Pracodawcy w Polsce mogą liczyć na ulgi w rozliczaniu benefitów – niektóre z nich zwolnione są ze składek ZUS. Jeśli pracodawca prowadzi Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych i z niego finansuje benefity pracownicze, obowiązują go przepisy ustawy, która szczegółowo określa cele wydatkowania takiego funduszu.
Benefity pracownicze, które są zwolnione ze składek ZUS w Polsce w 2024 roku, obejmują kilka świadczeń. Do najważniejszych z nich należą m.in.:
- Dobrowolnie zaoferowane posiłki dla pracowników: to benefit zwolniony z ZUS, który można finansować nie tylko ZFŚS, ale też ze środków obrotowych. Trzeba pamiętać, że to coś innego niż obowiązkowe posiłki regeneracyjne. Ten benefit jest zwolniony ze składek ZUS do 450 zł/miesięcznie na pracownika.
- Szczepienia przeciwko grypie, masaż i fizjoterapia: Te świadczenia nie są traktowane jako przychód, co oznacza, że nie zalicza się ich do podstawy naliczenia składek ZUS
- Upominki rzeczowe na ważne okazje: takie jak urodziny czy święta, które nie są dla pracowników przychodem, czyli podatek PIT nie musi zostać od nich uregulowany, nie płaci się również składek ZUS.
Warto jednak zauważyć, że nie wszystkie benefity są zwolnione z opodatkowania i oskładkowania, więc ważne jest dokładne zrozumienie obowiązujących przepisów przed wprowadzeniem danego świadczenia.
Benefity można podzielić na trzy grupy ze względu na sposób ich finansowania:
- finansowane przez pracodawcę – cała wartość uwzględnia się w podstawie opodatkowania.
Jeżeli benefit w całości pokrywany jest ze środków pracodawcy, to kwota będzie wchodziła do przychodu pracownika i będzie podlegała oskładkowaniu i opodatkowaniu. Jest to najmniej opłacalna forma finansowania bo ZUS płaci i pracodawca i pracownik i dodatkowo podatek płaci również pracownik. - finansowane przez pracownika – osoba zatrudniona sama pokrywa cała kwotę, jedyną korzyścią może tu być cena niższa niż rynkowa.
Pakiet medyczny kosztuje 100 zł to cała kwota jest potrącana od netto pracownika. - Częściowo odpłatne, finansowane przez obie strony przy czym nie trzeba dzielić 50:50. W podstawie opodatkowania uwzględnia się różnicę jaką pokrył pracodawca.
Jeżeli dla przykładu pakiet medyczny kosztuje 100 złotych, 30 złotych pokrywa pracownik a pozostałe 70 pracodawca. Czyli do opodatkowania będzie wynagrodzenie za pracę oraz kwota finansowana przez pracodawcę (70 zł). Kwota 30 złotych w tym wypadku zostanie potrącona w całości od netto pracownika.
Świadczenia częściowo odpłatne dla pracownika są nieozusowane w części finansowanej przez
pracodawcę jeśli:
- ma formę niepieniężną,
- stanowi dla pracownika korzyść materialną wynikającą z zakupu po cenach niższych niż rynkowa.
Pracodawca nie nalicza składek na ubezpieczenia społeczne w okresie pobierania zasiłków chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego oraz świadczenia rehabilitacyjnego o ile takie postanowienia są zawarte np. w układzie zbiorowym pracy.
Benefity można również podzielić na kilka głównych kategorii:
- Benefity zdrowotne – takie jak pakiet medyczny czy ubezpieczenie na życie, które są najczęściej oferowane przez pracodawców. Poprawiają dostęp do świadczeń zdrowotnych dla pracownika i jego bliskich. Kolejne to dofinansowanie do okularów, masarze w biurze czy zakup piłeczek antystresowych.
- Benefity sportowe – w tym karty na siłownię lub klubu fitness. Bardzo popularny benefit, który miał na celu poprawę zdrowia i kondycji pracowników. Jednocześnie badania pokazują, że jest to obecnie jeden z najmniej wykorzystywanych benefitów.
- Dofinansowanie posiłków, benefity żywieniowe – karty lunchowe. Mają formę kart przedpłaconych, które są zasilane przez pracodawcę, a pracownik może za otrzymane środki kupić gotowe posiłki w popularnym markecie, zamówić lunch do pracy przez aplikację do zamawiania jedzenia czy pójść do lokalnej restauracji.
Trzeba jednak pamiętać, że w firmie mogą pracować różni pracownicy o różnych zakresach obowiązków, zatrudnienie w różnych formach. Kluczem jest znalezienie uniwersalnych benefitów, które odpowiedzą na oczekiwanie załogi.
Nowoczesne i uniwersalne benefity pracownicze uwzględnione w systemie wynagrodzeń to standard nowoczesnej organizacji. Uniwersalne benefity, odpowiadające na potrzeby pracowników odgrywają ważną rolę w tworzeniu pozytywnej kultury pracy.
