Gra w pokera niejedno ma imię
W kontekście opodatkowania gry w pokera należy przeanalizować zarówno formę gry, jak i miejsce, w którym się ona odbywa.
Poker może być rozgrywany w formie stacjonarnej, a także w formie zdalnej. Z uwagi na możliwość organizacji turnieju online, w grze mogą uczestniczyć gracze także z innych państw. Oznacza to, że w pokera można grać zarówno w Polsce, jak i za granicą – i to zarówno “na miejscu”, jak i poprzez serwer internetowy. W tym miejscu zaznaczmy, że pomijamy kwestię legalności takiego działania – będzie o tym mowa w dalszej części artykułu.
Turniej gry w pokera na terytorium Polski
W Polsce zgodne z prawem jest organizowanie turnieju gry w pokera w formie stacjonarnej, jak i online. Według przepisów ustawy o grach hazardowych, poker jest jedną z gier w karty. Grami w karty są gry black jack, poker i baccarat, jeżeli są rozgrywane o nagrody pieniężne lub rzeczowe. Poker może być organizowany w kasynach gry lub poza kasynem gry przez podmioty urządzające gry hazardowe na podstawie udzielonej koncesji na prowadzenie kasyna gry. W szczególnych przypadkach możliwe jest zorganizowanie turnieju pokera jedynie na podstawie zgłoszenia złożonego przez organizatora turnieju do dyrektora izby administracji skarbowej – przez podmiot nieposiadający koncesji na prowadzenie kasyna gry (np. poker sportowy).
Tak szeroka możliwość uczestnictwa w turnieju pokera pojawiła się na skutek zmian przepisów wskazanej ustawy w 2017 r. Jednak nie jest ona nieograniczona, bowiem podmiot organizujący grę musi posiadać odpowiednie koncesje, złożyć stosowne zgłoszenie (gdy wymagają tego przepisy), jak i spełnić dodatkowe warunki, np. co do zatwierdzenia regulaminu gry przez ministra właściwego do spraw finansów publicznych, a także nagród za wygraną w przypadku podmiotów bez koncesji (nagrodą może być wyłącznie nagroda rzeczowa o określonej wartości). Dodatkowo trzeba zwrócić uwagę na fakt, że organizacja turnieju pokera przez Internet została objęta monopolem państwa i pozostawiona przede wszystkim w gestii Totalizatora Sportowego. Oznacza to, że nie każdy turniej online będzie legalny – jedynie ten organizowany przez jednoosobowe spółki Skarbu Państwa utworzone przez ministra właściwego do spraw aktywów państwowych w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw finansów publicznych. Warto wspomnieć, że prowadzony jest rejestr stron internetowych, poprzez które gra w pokera jest nielegalna. Ponadto istotny jest fakt, że na terytorium Polski legalna jest gra w pokera online organizowanego na terytorium Polski.
Opodatkowaniu podlega udział w grze – oczywiście w legalnej grze. Skutki podatkowe mogą pojawić się na gruncie dwóch podatków: podatku od gier hazardowych, jak i podatku dochodowego. Zasadą jest, że wystąpi opodatkowanie podatkiem od gier, zaś nie będzie podatku dochodowego. Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą przystąpienia do turnieju organizowanego przez podmiot posiadający koncesję na prowadzenie kasyna gry. Jednak obowiązek zapłaty podatku (zobowiązanie podatkowe) powstanie dopiero w przypadku wygranej. Podatek jest odprowadzany przez płatnika (organizatora turnieju) od kwoty wygranej pomniejszonej o kwotę wpisowego za udział w turnieju. Stawka podatku to 25%. Podkreślmy, że opodatkowanie nie pojawi się w przypadku turnieju organizowanego wyłącznie na podstawie zgłoszenia (bez koncesji).
Turniej gry w pokera za granicą
Gra w pokera za granicą ma miejsce wówczas, gdy odbywa się ona poza terytorium Polski. Jednak nie oznacza to, że miejscem gry będzie automatycznie miejsce (państwo), w którym organizator turnieju ma siedzibę/miejsce zamieszkania. Istotne będzie miejsce, w którym znajduje się uczestnik turnieju. Zatem gry gracz uczestniczy w grze organizowanej przez podmiot zagraniczny, ale z serwera polskiego, wówczas przyjmuje się, że miejscem gry jest terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jednakże z uwagi na fakt, że podmiot zagraniczny organizujący turniej działa na podstawie przepisów prawa innego państwa, a więc nie posiada stosownych koncesji i nie spełnia warunków przewidzianych polskimi przepisami, taka gra byłaby nielegalna, a uczestnictwo podlegało sankcji karnej. Obrazując tę zależność na przykładzie:
Pan X mieszka na co dzień w Polsce. Od czasu do czasu uczestniczy w turniejach gry w pokera. Turnieje te są organizowane zarówno przez podmioty polskie, jak i zagraniczne (odpowiednio na serwerach polskich i zagranicznych). Pan X uczestniczy w grze z serwera polskiego, przebywając w tym czasie w Polsce. W przypadku pokera organizowanego na serwerze zagranicznym gra będzie nielegalna. Natomiast w razie gry organizowanej na polskim serwerze, jeśli organizator spełnia wszystkie wymogi przewidziane w przepisach polskiej ustawy o grach hazardowych, wówczas uczestnictwo w grze będzie zgodne z przepisami prawa.
Gra w pokera za granicą nie podlega pod polską ustawę o grach hazardowych – nie ma więc w tym przypadku obowiązku zapłaty podatku od gier. Pojawi się za to podatek dochodowy. Jednak wygrana w legalnej grze będzie korzystała ze zwolnienia z opodatkowania. Warunkiem zastosowania zwolnienia jest to by gra została urządzona i przeprowadzona przez uprawniony podmiot na podstawie przepisów o grach hazardowych obowiązujących w państwie członkowskim Unii Europejskiej lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego. Ponadto musi istnieć podstawa prawna do wymiany informacji podatkowych pomiędzy Polską, a państwem, w którym uzyskano wygraną. W przeciwieństwie chociażby do wygranych w grach liczbowych czy w loteriach pieniężnych, wygrana w pokera korzysta ze zwolnienia z opodatkowania bez względu na wysokość wygranej (dla innych wskazanych przykładowo gier zwolnienie stosuje się, jeśli jednorazowa wartość wygranej nie przekracza 2 280 złotych. Może jednak okazać się, że skorzystanie ze zwolnienia nie będzie możliwe – np. turniej pokera odbył się poza obszarem UE czy EOG. W takim przypadku żadnego zwolnienia czy wyłączenia z opodatkowania niestety nie przewidziano. Dlatego polski rezydent podatkowy będzie musiał zapłacić od wygranej 10% podatek dochodowy – podatek jest naliczany od wartości wygranej lub nagrody (do skarbówki odprowadza go płatnik).
Odpowiedzialność karnoskarbowa
W pewnych przypadkach turniej pokera może wiązać się z odpowiedzialnością, w tym również karnoskarbową.
Turniej pokera może zostać zorganizowany po spełnieniu warunków określonych przepisami prawa. W przypadku, gdy ktoś organizuje grę w sposób niezgodny z przepisami ustawy o grach hazardowych, jak i wtedy, gdy ktoś uczestniczy w takiej grze, wówczas przewidziana jest kara pieniężna. Jako przesłanki zastosowania sankcji można wskazać urządzanie gry bez uzyskania koncesji lub dokonania zgłoszenia, a także organizację pokera online objętego monopolem państwa przez podmiot nieuprawniony. Karę nakłada właściwy naczelnik urzędu celno-skarbowego – nie jest więc to kara w rozumieniu prawa karnego wymierzana przez sąd. Wysokość kary jest zróżnicowana – przykładowo w przypadku braku koncesji to pięciokrotność opłaty za wydanie koncesji. Natomiast w przypadku uczestnictwa w takiej grze kara wyniesie 100% uzyskanej wygranej (bez żadnych pomniejszeń).
Poza karą pieniężną trzeba też mieć na uwadze potencjalną odpowiedzialność karnoskarbową. Zgodnie z kodeksem karnym skarbowym, urządzanie turnieju pokera wbrew przepisom ustawy o grach hazardowych, jak i niezgodnie z udzieloną koncesją, podlega karze grzywny (do 720 stawek dziennych), karze pozbawienia wolności do lat 3 (potoczne “więzienie”), albo obu tym karom łącznie. Uczestnik takiej gry podlega karze grzywny do 120 stawek dziennych. Z kolei uczestnictwo w zagranicznej grze hazardowej jest zagrożone karą grzywny do 120 stawek dziennych. Kodeks karny skarbowy przewiduje też przypadki zaostrzenia lub złagodzenia kary. Trzeba też w tym miejscu przypomnieć, że w pokera nie mogą grać osoby poniżej 18 roku życia – umożliwienie udziału takiej osobie w grze stanowi wykroczenie skarbowe (kara grzywny od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia). W przypadku wygranej w nielegalnej grze, nie wystąpi opodatkowanie, ponieważ takie zachowania są sankcjonowane karnie.
Co jest trudniejsze – poker czy podatki?
Gra w pokera pod względem podatkowym na pozór wydaje się prosta. Po wnikliwym przeanalizowaniu tematu okazuje się jednak, że od ogólnej zasady istnieje kilka wyjątków i kilka wyjątków od wyjątków. Prostym tematem nie jest też kwestia ewentualnej odpowiedzialności w przypadku pokera o niejasnych (przepisowo) zasadach. Można się zastanawiać czy przypadkiem reguły gry w pokera nie są prostsze od regulujących powyższe kwestie przepisów. Jedno niewątpliwie jest pewne – w każdym przypadku trzeba zachować pokerową twarz.
