Doradztwo podatkowe

Handel dewocjonaliami a VAT i obowiązek posiadania kasy fiskalnej – co powinien wiedzieć sprzedawca?

Stan prawny

Aktualny

Data publikacji

29 lipca 2025
Dewocjonalia to przedmioty o charakterze religijnym, nierzadko przybierające wymiar pamiątkowy (różańce, medaliki, obrazki, krzyżyki). Ich sprzedaż zazwyczaj odbywa się „przy okazji”: przy parafiach, podczas rekolekcji, w sklepikach prowadzonych niedaleko miejsc związanych z tradycją religijną.

W takich realiach łatwo pominąć niektóre obowiązki podatkowe, w tym konieczność rejestracji kasy fiskalnej lub opodatkowania transakcji podatkiem od towarów i usług.

Dewocjonalia, a VAT – podstawy

Sprzedaż dewocjonaliów co do zasady podlega opodatkowaniu podstawową stawką VAT, czyli 23%. Podatnicy prowadzący drobną działalność w zakresie handlu często mogą skorzystać ze zwolnienia podmiotowego w VAT (art. 113 ust. 1 lub ust. 9), jeżeli ich łączna wartość sprzedaży w trakcie roku nie przekroczyła kwoty 200 000 zł.

Zgodnie z art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. f) ustawy o VAT, zwolnienia podmiotowego nie stosuje się jednak do dostawy towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy o VAT.

W załączniku nr. 12 wymieniono m.in.:

ex 7114 – Artykuły jubilerskie ze złota lub srebra oraz ich części, z metalu szlachetnego lub metalu platerowanego metalem szlachetnym – z wyłączeniem:

1) dewocjonaliów wykonanych z metali innych niż szlachetne,

2) wyrobów kultu religijnego

Co to oznacza w praktyce?

Jeżeli sprzedajesz dewocjonalia wykonane z metali szlachetnych (np. złoty różaniec, srebrny medalik), nie możesz skorzystać ze zwolnienia podmiotowego – nawet jeśli roczne obroty nie przekraczają 200 000 zł.

Zwolnienie może mieć zastosowanie tylko wtedy, gdy oferowane dewocjonalia:

  • są wykonane z metali nieszlachetnych (np. drewno, plastik, stal),
  • lub stanowią wyroby kultu religijnego.

Dewocjonalia, a wyroby kultu religijnego – istotna różnica

Choć w języku potocznym te pojęcia mogą być stosowane zamiennie, to interpretując przepisy podatkowe należałoby sprecyzować różnice między nimi.

Dewocjonalia to zazwyczaj drobne przedmioty posiadające wartość symboliczną bądź historyczną, które służą wiernym do wyrażania wiary i pobożności. Przykładem mogą być ikony, różańce, łańcuszki z emblematem, figurki świętych. Nie znajdują one zastosowania w ceremoniach religijnych i nie mają wymiaru liturgicznego.

Wyroby kultu religijnego to z kolei przedmioty wykorzystywane bezpośrednio w kulcie religijnym, np. kielichy mszalne, monstrancje, lichtarze, używane przez duchowieństwo w celach liturgicznych. Jest to zdecydowanie szersze pojęcie, obejmujące wszystkie przedmioty używane w praktykach religijnych, w tym także te większe i bardziej ceremonialne.

Odnosząc te informacje na grunt przepisów ustawy o VAT:

  • różaniec ze srebra – dewocjonalia, brak zwolnienia podmiotowego, gdyż te dewocjonalia są wykonane w z metalu szlachetnego;
  • monstrancja ze srebra – wyrób kultu religijnego, możliwe skorzystanie ze zwolnienia podmiotowego do 200 000 zł.

Kasa fiskalna przy sprzedaży dewocjonaliów – kiedy jest obowiązkowa?

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Finansów z 17 grudnia 2024 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących, przedsiębiorca może skorzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej do momentu osiągnięcia obrotu 20 000 zł rocznie ze sprzedaży na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej.

Są jednak wyjątki!

W § 4 ust. 1 pkt 2 lit. m rozporządzenia wskazano, że zwolnienie nie przysługuje w przypadku sprzedaży:

„towarów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy o VAT”.

Innymi słowy:

Jeżeli sprzedajesz dewocjonalia z metali szlachetnych (np. złoty łańcuszek z krzyżykiem), musisz stosować kasę fiskalną już od pierwszej sprzedaży na rzecz osoby fizycznej, niezależnie od obrotu.

Sprzedaż dewocjonaliów z innych materiałów (np. drewna, szkła) może korzystać ze zwolnienia z kasy fiskalnej do 20 000 zł rocznie lub np. ze zwolnienia z tytułu sprzedaży wysyłkowej, jeżeli otrzymasz w całości zapłatę za pośrednictwem banku, a z ewidencji i dowodów dokumentujących zapłatę jednoznacznie wynika czego dotyczyła transakcja i na czyją rzecz została dokonana.

Podsumowanie

Sprzedaż dewocjonaliów wymaga precyzyjnej oceny podatkowej – zarówno pod względem stawek VAT, jak i obowiązków związanych z kasą fiskalną. Kluczowe znaczenie ma nie tylko przeznaczenie towaru (czy jest to wyrób kultu religijnego), ale również jego forma i materiał wykonania. Nawet drobne różnice mogą przesądzić o konieczności rejestracji obrotu na kasie czy wyłączeniu ze zwolnienia podmiotowego z VAT.

Warto zawczasu przeanalizować swoją ofertę i model sprzedaży – zwłaszcza jeśli obejmuje produkty z metali szlachetnych. Potrzebujesz pomocy z rozliczeniem VAT lub analizą, czy musisz mieć kasę fiskalną? Skontaktuj się z naszą kancelarią – pomożemy Ci bezpiecznie prowadzić działalność.

Zapraszamy do kontaktu: [email protected]

Nie daj im nawet piątaka więcej niż to konieczne!

Mentzen + to ciągła opieka prawno-podatkowa.
Zatem jeśli chciałbyś poczuć się bezpiecznie, a przy okazji płacić możliwie niskie podatki…

Doradztwo podatkowe w kancelarii Mentzen - doradztwo dla firm - zakładanie działalności gospodarczej

Nie daj im nawet piątaka więcej niż to konieczne!

Doradztwo podatkowe w kancelarii Mentzen - doradztwo dla firm - zakładanie działalności gospodarczej

Mentzen + to ciągła opieka prawno-podatkowa.
Zatem jeśli chciałbyś poczuć się bezpiecznie,
a przy okazji płacić możliwie niskie podatki…

Odwiedź nas również na: