Przede wszystkim dla kogo zwolnienie podmiotowe?
Właściwy limit zwolnienia podmiotowego z VAT wynosi 200.000 złotych w skali roku i odnosi się do wartości sprzedaży. Oznacza to, że tak długo jak podatnik go nie przekroczy, nie musi naliczać VAT-u. Niestety, nie wszystkie czynności mogą korzystać z tego zwolnienia. W przepisach istnieje, także zestaw czynności, które są obciążone VAT-em od pierwszej złotówki.
Żadne zwolnienie z VAT nie przysługuje przy sprzedaży:
- towarów wymienionych w załączniku 12 do ustawy o VAT- czyli między innymi sprzedaż złota, srebra i platyny w postaci nieprzetworzonej, złomu lub proszku,
- wyrobów akcyzowych, z wyjątkiem energii elektrycznej, wyrobów tytoniowych i samochodów osobowych,
- budynków, budowli i ich części, w niektórych przypadkach,
- terenów budowlanych,
- nowych środków transportu,
- części do samochodów i motocykli,
- sprzedawanych na odległość preparatów, kosmetyków, urządzeń elektronicznych,
niektórych maszyn i urządzeń, - usług prawniczych,
- usług doradztwa, oprócz doradztwa rolniczego,
- usług jubilerskich,
- ściągania długów, w tym factoringu.
Na sam koniec zwolnienie z VAT nie przysługuje, także podmiotom, które nie posiadają siedziby działalności gospodarczej na terytorium Polski.
Wiemy już, kto może skorzystać ze zwolnienia podmiotowego, ale jak ono dokładnie działa?
Co ciekawe, zwolnienie podmiotowe z VAT to przywilej, a nie obowiązek. Jeżeli, więc już na starcie zakładamy, że nasza sprzedaż w danym roku znacząco przekroczy limit zwolnienia z VAT, albo zwyczajnie chcemy skorzystać z prawa do odliczenia, to wówczas możemy zrezygnować ze zwolnienia i od początku dokonywać sprzedaży opodatkowanej.
Dla niechętnych limit przychodów pozwalający na skorzystanie ze zwolnienia z VAT wynosi 200.000 rocznie, ale jest to jedynie część prawdy. Faktycznie, jeżeli prowadzimy działalność kolejny rok, lub rozpoczynamy ją 1 stycznia danego roku, to możemy skorzystać z pełnego limitu zwolnienia. Jednakże, jeżeli rozpoczniemy działalność w trakcie roku, to nie możemy skorzystać z pełnego limitu 200.000 złotych, ale jedynie z proporcji tego limitu liczonego od momentu w roku, w którym działalność została rozpoczęta. Używając, więc przykładu – jeżeli rozpoczniemy działalność w połowie roku, to nasz limit będzie wynosić połowę z 200.000 złotych, a więc 100.000 złotych. Natomiast w kolejnym już, pełnym roku, powinniśmy oglądać się na pełny limit zwolnienia z VAT, czyli wcześniej wskazane 200 000 złotych.
Utrata zwolnienia podmiotowego z VAT następuje w momencie dokonania transakcji, której wartość przekroczy wyżej opisany limit przychodów, co oznacza, że przedsiębiorca musi doliczyć VAT już do sprzedaży, która przyczyniła się do przekroczenia tego limitu.
Wpadliśmy w VAT, jak i kiedy możemy się z niego wydostać?
Przedsiębiorca, który utracił prawo do zwolnienia podmiotowego, ale też taki, który z niego zrezygnował, może na szczęście odzyskać status podatnika zwolnionego z VAT, ale wiąże się to z szeregiem obostrzeń.
Po pierwsze, można ponownie skorzystać ze zwolnienia dopiero po upływie roku kalendarzowego, licząc od końca roku, w którym utraciliśmy lub zrzekliśmy się prawa do zwolnienia z VAT. Jeżeli, więc przedsiębiorca zacznie doliczać do swojej sprzedaży VAT w marcu 2023 roku, to będzie musiał to robić do końca 2023 roku, a następnie przez cały 2024 rok. Dopiero od początku 2025 roku zyska możliwość powrotu do zwolnienia z VAT, ale musi jednocześnie spełnić drugi warunek, a mianowicie jego sprzedaż w roku poprzedzającym nie może przekroczyć 200.000 złotych.
Spełniając dwa powyższe warunki przedsiębiorca, któremu powinęła się noga, może ponownie skorzystać ze zwolnienia podmiotowego z VAT, ale musi mieć na uwadze, że nadal dotyczy go limit przychodów 200.000 złotych i że jeżeli w danym roku, znowu go przekroczy, to ponownie będzie zmuszony doliczać VAT do swojej sprzedaży.
Jak widać na powyższej, na pozór prostej historii o zwolnieniu z VAT, może i znajdą się ludzie bez VAT, ale na pewno sam VAT ma sporo wad.
