14 grudnia, 2023

NSA przekreśla nadzieje – ważna uchwała w sprawie skreśleń z listy VAT 

W tym artykule dowiesz się:
- kto może wykreślić podatnika z rejestru VAT;
- jak robi to skarbówka;
- co uważają na ten temat sądy.

Geneza problemu 

W dniu 1 stycznia 2017 r. w ustawie o VAT pojawił się przepis art. 96 ust. 9 dający kompetencję naczelnikom urzędów skarbowych do wykreślania podatników z listy czynnych VAT-owców i to bez informowania o tym zainteresowanego podatnika. Naczelnicy mogą zastosować taki krok w kilku enumeratywnie wymienionych przez przepis sytuacjach, takich jak przykładowo:

– nieistnienie podatnika,
– fałszywe dane zawarte w zgłoszeniu rejestracyjnym,
– posiadanie danych wskazujących, że podatnik dopuszcza się wyłudzeń skarbowych.

W praktyce wykreślenie z listy czynnych podatników VAT wiąże się ze znaczącymi konsekwencjami dla podatnika, jak i dla jego kontrahentów, takimi jak chociażby brak możliwości odliczenia naliczonego VAT-u. W związku z powyższym, w praktyce pojawił się spór dotyczący charakteru wspomnianego wykreślenia.

To czynność materialno-techniczna! 

Stanowisko fiskusa było oczywiste od samego wprowadzenia wspomnianego przepisu. Organy niezmiennie twierdzą bowiem, że wykreślenie jest czynnością materialno-techniczną, która nie wymaga wydania decyzji podatkowej, a tym samym nie wymaga ona również wszczęcia postępowania podatkowego. Niestety, powyższe stanowisko jest niekorzystne dla podatników, którzy po skreśleniu pozostawali w błędnym przeświadczeniu, że w dalszym ciągu są oni czynnymi VAT-owcami – bowiem zgodnie z brzmieniem omawianego przepisu organy nie informowały ich o skreśleniu. Co więcej, niekorzystne dla podatników stanowisko przyjęła również część sądów administracyjnych, przykładowo wyrok WSA w Łodzi z dnia 23 listopada 2021 r., sygn.: I SA/Łd 662/21).

Powinna być decyzja podatkowa! 

Drugi pogląd został sformułowany przez podatników, a następnie poparły go sądy administracyjne w szeregu wydanych rozstrzygnięć. Zgodnie z nim, wykreślenie z rejestru VAT-owców niesie za sobą zbyt poważne konsekwencje, żeby uznać taką sankcję za czynność materialno-techniczną. Tym samym, wykreślenie bez wydania decyzji było bezskuteczne. Powyższe stanowisko poparły przykładowo wojewódzkie sądy administracyjne w wyrokach z dnia 26 września 2019 r., sygn.: III SA/Wa 314/19 oraz z dnia 6 grudnia 2018 r., sygn.: I SA/Sz 579/18.

7 osobowy skład NSA: rację ma fiskus! 

Nad powyższym zagadnieniem pochylił się NSA w poszerzonym składzie 7 sędziów (uchwała z dnia 23 października 2023 r., sygn.: I FPS 3/23). W podjętej uchwale sąd zwrócił uwagę na literalne brzmienie przepisu, które zezwala na skreślenie podatnika bez konieczności zawiadomienia go o tym fakcie. Tym samym, przepis nie przewiduje konieczności prowadzenia sformalizowanego postępowania podatkowego i to pomimo znacznych konsekwencji dla podatnika.

Śledź nasze social media

Oto, co również warto przeczytać

Zebraliśmy treści, które idealnie dopełnią artykuł.
Mężczyzna z laptopem i zegarkiem na biurku
2 września, 2025
W praktyce kadrowo-płacowej często pojawiają się wątpliwości dotyczące pracy ponadwymiarowej i nadliczbowej w przypadku zatrudnienia na niepełny etat, a także skutków naruszenia doby pracowniczej. Choć przepisy Kodeksu Pracy nie zawsze udzielają jednoznacznych odpowiedzi, ich właściwa interpretacja i stosowanie w praktyce mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozliczania czasu pracy.
Przeczytaj całość
Zarząd siedzący przy stole
28 sierpnia, 2025
Fundacja rodzinna to narzędzie, które ma ułatwiać sukcesję i ochronę majątku rodzinnego. Zanim jednak stanie się pełnoprawnym podmiotem wpisanym do Rejestru Fundacji Rodzinnych, działa jako fundacja rodzinna w organizacji.
Przeczytaj całość
26 sierpnia, 2025
W praktyce stosowania estońskiego CIT jednym z kluczowych zagadnień pozostaje właściwe rozumienie pojęcia ukrytych zysków. Z uwagi na mało precyzyjną definicję ustawową bardzo często występujemy w imieniu Klientów z wnioskami o interpretację indywidualną, w celu jednoznacznego ustalenia czy dane świadczenie będzie ukrytym zyskiem.
Przeczytaj całość