Co zakłada nowelizacja?
Z dniem 1 stycznia 2021 w życie wchodzi ustawa o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne oraz niektórych innych ustaw.
Nowelizacja zakłada między innymi opodatkowanie podatkiem dochodowym od osób prawnych (CIT) spółki komandytowe, jak i spółki jawne, których wspólnikami nie są wyłącznie osoby fizyczne. W praktyce ok. 41 tysięcy spółek komandytowych stanie się płatnikami CIT. Ustawodawca przewidział jednak możliwość dokonania przez spółkę wyboru i uzyskania statusu podatnika CIT od dnia 1 maja 2021 roku.
Jakie będą skutki podatkowe?
Wraz z opodatkowaniem CIT spółek komandytowych dojdzie do tzw. podwójnego opodatkowania dochodów. Spółka komandytowa, jako podatnik CIT zapłaci podatek dochodowy w wysokości 9% lub też 19%. Następnie podatek zapłacą również wspólnicy spółki komandytowej – komandytariusz, jak i komplementariusz. Schemat opodatkowania będzie więc analogiczny do tego, który ma miejsce w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W przypadku komandytariuszy ustawodawca przewiduje możliwość zwolnienia z podatku 50% przychodów, nie więcej jednak niż 60 000 złotych.
Przepis ten nie ma jednakże zastosowania w przypadku, gdy komandytariusz posiada bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej lub jest członkiem zarządu spółki posiadającej osobowość prawną lub spółki kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej albo też spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej.
Utrata tego prawa następuje również w przypadku, gdy komandytariusz jest podmiotem powiązanym z członkiem zarządu lub wspólnikiem spółki posiadającej bezpośrednio lub pośrednio co najmniej 5% udziałów (akcji) w spółce posiadającej osobowość prawną lub spółce kapitałowej w organizacji będących komplementariuszem w tej spółce komandytowej.
Komplementariusz będzie miał prawo do odliczenia podatku o ten, który został zapłacony już przez spółkę komandytową, oczywiście zgodnie z proporcją do swojego zysku, który otrzymałby w ramach spółki.
Aspekty pozapodatkowe funkcjonowania spółek komandytowych
Spółki komandytowe były atrakcyjne nie tylko dzięki jednokrotnemu opodatkowaniu, ale również przez swoją oryginalną strukturę i fakt, że odpowiedzialność za zobowiązania spółki ponosili tylko wspólnicy będący komplementariuszami (w praktyce rolę komplementariusza przejmowały spółki z ograniczoną odpowiedzialnością).
W przypadku podwójnego opodatkowania, negatywne skutki ekonomiczne przekreślają sens tworzenia takowych struktur, które może z powodzeniem zastąpić sama spółka z ograniczoną odpowiedzialność lub struktura holdingowa, która pod pewnymi rygorami pozwala na przekazywanie między spółkami kapitałowymi dywidend bez opodatkowania podatkiem CIT.
UWAGA! Ustawa przewiduje możliwość opodatkowania spółek komandytowych CIT od dnia 1 maja 2021. Na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy nowelizującej wspólnicy spółki mogą postanowić, iż przepisy ustawy o CIT w brzmieniu nadanym ustawą nowelizującą, stosuje się do spółki oraz przychodów i kosztów związanych z uczestnictwem w spółce począwszy od dnia 1 maja 2021 r. Wspólnicy muszą podjąć taką decyzję do końca bieżącego roku.
Aktualizacja. Powrót Króla po Nowym Ładzie
Po wprowadzeniu tzw. Nowego Ładu i uświadomienia sobie przez wielu podatników magii opodatkowania komplementariusza spółka komandytowa wróciła do łask. Przy efektywnym opodatkowaniu komplementariusza na pułapie 17.29% (PIT + CIT przy 9% podatku CIT) oraz 19% przy 19% podatku CIT i braku progresywnej składki zdrowotnej, spółka komandytowa jest bardzo konkurencyjnym modelem prowadzenia działalności w porównaniu do spółek jawnych oraz cywilnych (głównie z uwagi na progresywne składki zdrowotne na podatku liniowym oraz na tzw. skali podatkowej). Niestety jest to rozwiązanie dla odważnych. Korzystanie z powyższych benefitów wiąże się niestety z koniecznością ponoszenia odpowiedzialności za zobowiązania spółki przez komplementariusza.
Warto również wspomnieć, że komplementariusz (komandytariusz również) objęty jest zryczałtowaną (ale nie progresywną) składką zdrowotną co oczywiście powoduje, że bez względu na wysokość otrzymywanego dochodu zapłaci tyle samo. Wspólnicy spółki komandytowej płacą również pełen ZUS. W przypadku większych biznesów, gdzie występuje obowiązek zapłaty daniny solidarnościowej (a więc tych, gdzie dochód przekracza 1 milion złotych) spółka komandytowa może rozwiązać również ten problem – otóż komplementariusz nie płaci od swojego dochodu daniny solidarnościowej!
Co na to rządzący?
W uzasadnieniu ustawy wskazano iż: “Celem zmian w art. 1 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych jest uszczelnienie systemu podatkowego oraz odpowiedź na tworzone przez podatników struktury optymalizacyjne z wykorzystaniem spółek komandytowych, w których komplementariuszem jest spółka z o.o., zaś komandytariuszem – zwykle wspólnik lub wspólnicy będący osobami fizycznymi. Należy przypomnieć, iż w przypadku takiej spółki komandytowej komplementariusz za zobowiązania spółki odpowiada całym swoim majątkiem, zaś odpowiedzialność komandytariusza jest kwotowo ograniczona do sumy komandytowej”.
Uzasadnienie należy ocenić negatywnie, szczególnie, iż wskazano jakoby spółki komandytowe tworzone były w celach optymalizacyjnych, biorąc pod uwagę fakt, że to sama ustawa o PIT dopuszczała możliwość liniowego opodatkowania zysku wypłacanego wspólnikom spółki komandytowej, a sytuacja taka występować będzie nadal w przypadku innych spółek osobowych (jawnej, partnerskiej) czy w przypadku spółki cywilnej.
W dalszej części uzasadnienia wskazano natomiast jakoby to korzystna z punktu widzenia prawa handlowego i cywilnego ograniczona odpowiedzialność wspólnika – komplementariusza byłaby uzasadnieniem do opodatkowania CIT spółek komandytowych.
Rozwiązanie, wbrew pozorom może nie spowodować zwiększenia dochodów Skarbu Państwa. Dotychczas jednokrotne opodatkowania powodowało faktyczne wypłacanie zysku generowanego w ramach spółki komandytowej oraz uiszczanie podatku przez jej wspólników.
Po nowelizacji można spodziewać się drastycznego zmniejszenia ilości spółek komandytowych oraz zwiększenia ilości spółek kapitałowych, z których wprowadzanie jakichkolwiek środków pieniężnych jest mniej opłacalne, a tym samym może skutkować zmniejszeniem dochodów uzyskiwanych przez Skarb Państwa.
Jeśli prowadzisz spółkę komandytową i opodatkowanie podatkiem CIT zmusiło Cię do podjęcia decyzji o reorganizacji biznesu, zapraszamy do kontaktu!
