Urlop ojcowski
W celu sprawowania opieki przedsiębiorca ma prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze do 2 tygodni, jednak do ukończenia przez dziecko ubezpieczonego 12. miesiąca życia. Uprawnienie to może być wykorzystane w dwóch częściach, przy czym każda z nich nie może być krótsza niż jeden tydzień. W sytuacji kiedy ojciec przysposobił dziecko także może skorzystać z urlopu ojcowskiego, do 12. miesiąca od dnia uprawomocnienia się postanowienia sądu orzekającego przysposobienie, jednak nie dłużej niż do ukończenia przez dziecko 14. roku życia. Aby przedsiębiorca mógł skorzystać z ww. urlopu musi podlegać pod dobrowolne ubezpieczenie chorobowe oraz złożyć odpowiednie dokumenty do ZUS tj. skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, formularz Z-3b oraz wniosek o urlop ojcowski – druk ZAO. Podczas korzystania z urlopu przedsiębiorca obowiązkowo musi podlegać wyłącznie pod ubezpieczenie zdrowotne. Należy zatem pamiętać o obowiązku wyrejestrowania się w tym okresie z ubezpieczeń społecznych, a więc konieczne jest złożenie przez niego zgłoszenia ZUS ZWUA. Z dniem wyrejestrowania należy również przekazać zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego na druku ZUS ZZA. Po zakończonym urlopie prowadzący działalność w pierwszej kolejności musi wyrejestrować się z ubezpieczenia zdrowotnego i na nowo zarejestrować do ubezpieczenia społecznego.
Urlop rodzicielski
Od 2023 roku przepisy zmieniły się na korzyść ojców – wprowadzono 9 tygodni urlopu rodzicielskiego zarezerwowanych wyłącznie dla taty. Co ważne, przedsiębiorcy też mogą z niego skorzystać, ale pod pewnymi warunkami. Podstawową zasadą, podobnie jak przy urlopie ojcowskim przedsiębiorca musi być zgłoszony do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego. Ww. urlop można wykorzystać jednorazowo lub maksymalnie w 5 częściach – do końca roku kalendarzowego, w którym dziecko ukończy 6 lat. Zasiłek macierzyński za okres odpowiadający okresowi urlopu rodzicielskiego w 9-tygodniowej części, która nie podlega przeniesieniu na drugiego rodzica dziecka – wynosi 70% podstawy wymiaru zasiłku. Dokumenty, które należy złożyć, aby wnioskować o urlop rodzicielski to przede wszystkim skrócony odpis aktu urodzenia dziecka, druk ZUR oraz formularz Z-3b. Należy pamiętać o procedurze, tak jak przy korzystaniu z urlopu ojcowskiego dot. wyrejestrowania z ubezpieczeń społecznych i rejestracji wyłącznie do składki zdrowotnej, a po ukończeniu urlopu powrót do zarejestrowania ubezpieczeń społecznych. Ojciec prowadzący działalność gospodarczą może skorzystać z podobnych świadczeń jak pracownik na etacie – urlopu ojcowskiego, rodzicielskiego. Kluczowe jest jednak to, aby pamiętać o dobrowolnym opłacaniu składki chorobowej – bez niej ZUS nie wypłaci świadczeń.
