Inne

Czy można pracować na urlopie macierzyńskim lub rodzicielskim? Praktyczny poradnik dla rodziców

Stan prawny

Aktualny

Data publikacji

22 maja 2025
Urlop macierzyński i rodzicielski to czas, który ustawodawca przeznacza na opiekę nad dzieckiem i regenerację sił. W praktyce jednak wiele młodych mam (i ojców) zastanawia się, czy mogą podjąć pracę podczas trwania tych urlopów – zwłaszcza w kontekście rosnących kosztów życia i chęci utrzymania aktywności zawodowej. W artykule rozwiewamy wątpliwości i omawiamy, czy można pracować podczas urlopu macierzyńskiego i rodzicielskiego, w jakiej formie i jakie są ograniczenia prawne.

Praca podczas urlopu macierzyńskiego – co wolno, a czego nie?

Praca na etacie u obecnego pracodawcy – zakazana

Zgodnie z przepisami, kobieta przebywająca na urlopie macierzyńskim nie może wrócić do pracy u pracodawcy, który udzielił jej urlopu, aż do zakończenia pełnego wymiaru tego urlopu – czyli zazwyczaj przez pierwsze 20 tygodni po porodzie (przy jednym dziecku). To ograniczenie ma na celu zapewnienie matce odpowiedniego odpoczynku i czasu na adaptację do nowej roli.

Umowy cywilnoprawne u obecnego pracodawcy – teoretycznie możliwe

Teoretycznie możliwe jest podjęcie współpracy na podstawie umowy zlecenia lub umowy o dzieło – nawet z dotychczasowym pracodawcą. Należy jednak pamiętać, że zakres obowiązków musi się różnić od tych, które wykonywane były na podstawie umowy o pracę, a samo rozwiązanie budzi wątpliwości i powinno być stosowane z dużą ostrożnością.

Praca podczas urlopu rodzicielskiego – więcej elastyczności

Praca na etacie u obecnego pracodawcy – maksymalnie pół etatu

Ustawodawca dopuszcza możliwość łączenia urlopu rodzicielskiego z pracą w niepełnym wymiarze czasu pracy – maksymalnie do 1/2 etatu. W takiej sytuacji:

  • Urlop rodzicielski zostaje proporcjonalnie wydłużony.
  • Pracownik otrzymuje częściowy zasiłek macierzyński oraz wynagrodzenie za pracę.
  • Konieczne jest złożenie wniosku o łączenie pracy z urlopem i określenie, jak będzie wykorzystywana wydłużona część urlopu.

Umowy cywilnoprawne – brak ograniczeń czasowych

W przypadku współpracy na podstawie umowy zlecenia czy o dzieło, nie obowiązują limity czasu pracy – jednak ponownie warto, aby zakres obowiązków był odmienny niż na etacie.

Czy można pracować u innego pracodawcy podczas urlopu?

Zgodnie ze stanowiskiem Państwowej Inspekcji Pracy, nie ma przeciwwskazań do podejmowania pracy u innego pracodawcy – zarówno podczas urlopu macierzyńskiego, jak i rodzicielskiego. Dotyczy to zarówno umów o pracę, jak i umów cywilnoprawnych.

🔑 Kluczowe zasady:

  • Praca u innego pracodawcy może być wykonywana nawet w pełnym wymiarze czasu pracy.
  • Nie powoduje to utraty ani przerwania urlopu.
  • Rodzic może także podjąć działalność gospodarczą – to szczególnie korzystna opcja dla przedsiębiorczych mam i ojców.
Praca w czasie urlopu – szybkie podsumowanie
    Forma pracy  Macierzyński (obecny pracodawca)    Rodzicielski (obecny pracodawca)  Inny pracodawca (macierzyński i rodzicielski)      Działalność gospodarcza
  Umowa o pracę  ❌ Zakaz✅ Maks. 1/2 etatu (wydłużony urlop)✅ Dozwolona, nawet na pełen etat✅ Możliwa
  Umowa zlecenie / dzieło⚠️ Teoretycznie możliwe, inny zakres obowiązków      ✅ Dozwolona    ✅ Dozwolona    ✅ Możliwa

Najczęstsze pytania rodziców:

Czy mogę otworzyć działalność w czasie urlopu macierzyńskiego?
Tak! Nie ma zakazu prowadzenia działalności gospodarczej – to elastyczne i coraz popularniejsze rozwiązanie.

Czy muszę informować ZUS lub pracodawcę o pracy u innego pracodawcy?
Nie ma takiego obowiązku, ale warto pamiętać o konsekwencjach podatkowych i ubezpieczeniowych.

Czy łączenie pracy z urlopem wpływa na zasiłek?
Tak – w przypadku pracy u obecnego pracodawcy na urlopie rodzicielskim zasiłek jest proporcjonalnie pomniejszany.

Podsumowanie: Czy warto pracować podczas urlopu macierzyńskiego lub rodzicielskiego?

Wszystko zależy od Twojej sytuacji zawodowej, finansowej i rodzinnej. Jeśli czujesz się na siłach i masz możliwość pogodzenia opieki nad dzieckiem z aktywnością zawodową, warto rozważyć elastyczne formy pracy – zwłaszcza u innego pracodawcy lub na działalności gospodarczej. Natomiast współpraca z dotychczasowym pracodawcą wymaga większej ostrożności i dokładnej analizy przepisów.

🔍 Szukasz wsparcia w interpretacji przepisów?

Skontaktuj się z nami – pomożemy Ci znaleźć bezpieczne i legalne rozwiązanie dostosowane do Twojej sytuacji.

Zapraszamy do kontaktu: [email protected]

Nie daj im nawet piątaka więcej niż to konieczne!

Mentzen + to ciągła opieka prawno-podatkowa.
Zatem jeśli chciałbyś poczuć się bezpiecznie, a przy okazji płacić możliwie niskie podatki…

Doradztwo podatkowe w kancelarii Mentzen - doradztwo dla firm - zakładanie działalności gospodarczej

Nie daj im nawet piątaka więcej niż to konieczne!

Doradztwo podatkowe w kancelarii Mentzen - doradztwo dla firm - zakładanie działalności gospodarczej

Mentzen + to ciągła opieka prawno-podatkowa.
Zatem jeśli chciałbyś poczuć się bezpiecznie,
a przy okazji płacić możliwie niskie podatki…

Odwiedź nas również na: