Gdzie ta rezydencja podatkowa?
Na takie pytanie powinieneś odpowiedzieć sobie jako świeżo upieczony Majtek, szorując pokład podczas swojego pierwszego rejsu. Dlaczego? Jeżeli nie chcesz skończyć jak załoga Titanica, to jest to pierwsza góra lodowa, którą musisz ominąć.
By majtek został rezydentem kontrolowanego przez wraży urząd skarbowy terytorium, wystarczy jedna z dwóch przesłanek:
– przebywa przez co najmniej 183 dni roku podatkowego w Rzeczpospolitej Polskiej lub
– posiada w Polsce centrum interesów osobistych lub gospodarczych, tj. ośrodek interesów życiowych
O ile pierwsza z przesłanek jest dosyć oczywista, to druga sprawia już więcej problemów. Mimo iż bardzo chciałby tego uniknąć, w praktyce prawie każdy Polski marynarz będzie ją spełniał. Masz w Polsce mieszkanie, żonę, kochankę, dzieci, psa lub świnkę morską? Tak? To ośrodek interesów życiowych masz w Polsce i jesteś nasz (powiada urzędnik). No, chyba że jesteś szczęśliwcem, nic cię z naszym pięknym krajem nie wiąże, w takim wypadku gratulujemy, właśnie ominąłeś górę lodową (podatków u nas nie zapłacisz)!
Mam Polską rezydencję, co teraz?
Już wiesz, że nawigator z Ciebie mizerny. Wyrżnąłeś w skały, ale do losu Titanica jeszcze daleko. To czy zapłacisz podatek dochodowy w Polsce, będzie zależało od tego, gdzie faktyczny zarząd będzie miał armator statku, na którym pływasz. Najlepiej, gdyby był to kraj, z którym Polska podpisała umowę o unikaniu podwójnego opodatkowania z metodą wyłączenia z progresją. Przykładowo takimi krajami są Francja, Łotwa czy Bangladesz (obywateli ostatniego państwa na pewno poznałeś w swojej morskiej karierze). Od dochodów uzyskanych w „tych” państwach nie zapłacisz podatku w Polsce, nie musisz też wypełniać Polskiej deklaracji podatkowej, chyba że osiągnąłeś w danym roku w naszym kraju dochód opodatkowany na skali podatkowej. W takiej sytuacji powinieneś wykazać osiągnięty na statku dochód w deklaracji rocznej PIT-36 (jednak nie zapłacisz od niego podatku).
Jeżeli twój armator pochodzi z kraju (ma zarząd), z którym umowa o unikaniu podwójnego opodatkowania przewiduję metodę proporcjonalnego odliczenia (np. Arabia Saudyjska czy Norwegia), możesz skorzystać z ulgi abolicyjnej. Od 01.01.2021 wprowadzono limit w wysokości ulgi wynoszący 1360 zł. Jednakże nie obowiązuje on w sytuacji, gdy podatnik osiąga dochód poza terytorium lądowym państw. Oznacza to, iż od Polskiego fiskusa uratujesz cały uzyskany w ten sposób dochód! Musisz do 30 kwietnia każdego roku złożyć deklarację PIT-36 wraz z załącznikami PIT/ZG i PIT/O. Oczywiście skarbówka zadba byś wracając do kraju za bardzo się nie nudził. Po powrocie powinieneś również zapłacić zaliczkę (która zostanie zwrócona po złożeniu deklaracji rocznej) na podatek dochodowy. Od tego przykrego obowiązku możesz się uwolnić poprzez złożenie wniosku o ograniczenie poboru zaliczek. Wniosek należy złożyć przed terminem płatności pierwszej zaliczki na podatek tj.:
– do 20 dnia kolejnego miesiąca po uzyskaniu przychodu, jeżeli w trakcie pierwszej wypłaty wynagrodzenia (wpływu na rachunek bankowy) podatnik przebywa w kraju lub
– do 20 dnia kolejnego miesiąca po powrocie do kraju, jeżeli w trakcie uzyskania pierwszego wpływu wynagrodzenia podatnika przebywał na statku.
Jak widać kolejna góra lodowa za tobą, co prawda statek się o nią otarł, ale dalej jesteś na powierzchni.
Mój armator ma faktyczny zarząd w kraju, który nie ma umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania z Rzeczpospolitą Polską
Na horyzoncie zbierają się czarne chmury, płyniesz w sztorm. Niestety to nie koniec złych wieści. Dla państw bez podpisanej UPO stosuje się domyślnie metodę proporcjonalnego odliczenia. Istnieje więc możliwość skorzystania z opisanej powyżej ulgi. Jednakże Minister Finansów w interpretacji ogólnej wskazał, że będziesz miał prawo do niej tylko w sytuacji, gdy zapłacisz podatek w kraju, w którym siedzibę ma zarząd armatora. Jeżeli jest to państwo, które mniej od naszego interesuje się cudzymi pieniędzmi i nie wymaga od ciebie zapłaty podatku, będziesz musiał uiścić go w Polsce.
W praktyce często marynarze nawet nie wiedzą, że muszą płacić jakieś podatki i przechodzą przez sztorm przepisów suchą nogą. Nie wiadomo jednak, jak długo będzie to trwało i kiedy fiskalne oko Saurona skieruje się na morze.
Chcesz, aby ktoś dokładnie przeanalizował Twoją sytuację albo napisał dla Ciebie interpretację indywidualną? Skontaktuj się z naszym Gdańskim biurem!
