W 2022 r. wśród podatników prowadzących działalność gospodarczą opodatkowaną estońskim CIT wątpliwości budził temat opodatkowania wydatków związanych z użytkowaniem przez pracowników, niebędących wspólnikami ani udziałowcami, samochodów osobowych do celów mieszanych. Spór ten odnosił się dokładnie do zagadnienia dotyczącego tego, czy przedsiębiorca powinien kwalifikować jako ukryty zysk 50% wydatków związanych z używaniem aut osobowych do celów mieszanych przez pracowników, niebędących wspólnikami. Wątpliwości te ostatecznie w swoim wyroku z dnia 11 lipca 2023 r. o sygnaturze II FSK 93/23 rozwiał Naczelny Sąd Administracyjny, który opowiedział się korzystnie dla podatników.
Jak było w roku 2022?
Wspomniany przeze mnie wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczył roku 2022, w którym nie istniał bowiem wystarczający stan prawny precyzujący kwalifikacje jako ukryty zysk 50 proc. wydatków związanych z użytkowaniem aut osobowych do celów mieszanych przez pracowników, niebędących wspólnikami. Jednakże mimo braku tego przepisu, organy bezzasadnie rozszerzały przepisy dotyczące ukrytych zysków stosując je także do całości wymienionych przeze mnie wyżej wydatków.
Temat ten był już w tamtym roku podnoszony i omawiany przez Wojewódzkie Sądy Administracyjne, które opowiadały się po stronie podatników twierdząc, że nie istnieje podstawa prawna do kwalifikowania jako ukryty zysk połowy wydatków związanych z użytkowaniem pojazdów przez pracowników do celów mieszanych.
Zmiany w roku 2023
Wobec tego, wraz z nowym rokiem ustawodawca widząc rozbieżności w powyższym temacie postanowił wprowadzić zmiany i dodał do ustawy przepis (art. 28m ust. 4a pkt 2 ustawy o CIT) precyzujący uznanie za ukryty zysk 50 proc. wydatków dotyczących użytkowania przez pracowników samochodów osobowych przeznaczonych do celów mieszanych. Odtąd zgodnie z brzmieniem tego artykułu podatnik prowadzący działalność gospodarczą opodatkowaną estońskim CIT powinien takowe wydatki w 50 proc. uznawać jako ukryty zysk i opodatkowywać według stawki CIT 10% dla małych podatników lub 20% dla pozostałych podatników.
Wyrok NSA – co wprowadza?
Jak już wspomniałem wyżej, sytuacja uznawania w 2023 roku za ukryty zysk połowy wydatków na użytkowanie przez pracowników samochodów osobowych na użytek mieszany ze względów na wprowadzenie nowego przepisu nie budzi dalszych wątpliwości. Jednakże pod znakiem zapytania nadal pozostawała kwestia kwalifikacji powyższych wydatków we wcześniejszych latach. Finalnie w tym temacie w wyroku 11 lipca 2023 r. na korzyść podatników opowiedział się Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. II FSK 93/23), który potwierdził stanowisko Wojewódzkich Sądów Administracyjnych, uznając że w 2022 r. nie istniał przepis nakazujący kwalifikowanie 50 proc. wspomnianych wydatków jako ukryty zysk, a co za tym idzie nie było podstaw do objęcia ich estońskim CIT. Wobec tego, podatnicy, którzy w 2022 r. prowadząc spółkę opodatkowaną estońskim CIT płacili podatek od powyższych wydatków mają prawo skorygować swoją deklarację roczną, a następnie wystąpić o zwrot nadpłaty.
