Powstaje ona już z chwilą podjęcia u notariusza aktu założycielskiego i statutu (lub otwarcia testamentu powołującego fundację). Od tego momentu może nabywać prawa, zaciągać zobowiązania, pozywać i być pozywana. Natomiast dopiero z chwilą wpisu do rejestru fundacji rodzinnych uzyskuje ona osobowość prawną i staje się fundacją rodzinną, wchodząc we wszystkie prawa i obowiązki fundacji rodzinnej w organizacji.
Kto reprezentuje fundację rodzinną w organizacji?
Na etapie organizacyjnym fundację reprezentuje przede wszystkim fundator lub powołany przez niego pełnomocnik. Jeśli fundacja została ustanowiona w testamencie, reprezentację przejmuje zarząd określony w statucie.
To oznacza, że do momentu wpisu do rejestru to fundator jest odpowiedzialny za działania fundacji.
Jak długo trwa rejestracja fundacji rodzinnej?
Aby fundacja zyskała pełną osobowość prawną, konieczny jest wpis do Rejestru Fundacji Rodzinnych, który prowadzi Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim. Obecnie czas oczekiwania na wpis wynosi około 12 miesięcy.
To oznacza, że choć ustawa przewiduje obowiązek złożenia wniosku o wpis w ciągu 6 miesięcy, to faktyczne oczekiwanie na rejestrację może trwać znacznie dłużej. W praktyce fundacja rodzinna przez wiele miesięcy funkcjonuje w stanie przejściowym – co wiąże się z ryzykiem.
Zdarza się, że sąd po kilku miesiącach od złożenia wniosku dopiero sięga po akta sprawy i wówczas dopatruje się braków formalnych. To może być drobiazg – brak zgody jednej z osób na powołanie do organu, nieprecyzyjne postanowienie statutu, niewłaściwy podpis. Sąd często wyznacza wówczas krótki termin – 7 albo 14 dni – na uzupełnienie dokumentacji. Jeśli fundator lub zarząd nie zdążą, sprawa zostaje zwrócona, a fundacja nigdy nie zostaje wpisana do rejestru.
Można wyobrazić sobie stres związany z taką sytuacją: fundacja istnieje od wielu miesięcy, zdążyła już zgromadzić majątek, nabyła nieruchomości czy udziały. Nagle okazuje się, że z powodu brakującego podpisu lub błędnej formuły w statucie cały projekt jest zagrożony. Jeżeli w wyznaczonym terminie nie uda się uzupełnić braków – fundacja w praktyce znika wraz z wszystkimi oszczędnościami jakie wygenerowała w ciągu ostatnich miesięcy.
Trzeba pamiętać również, że kontrahenci i instytucje finansowe patrzą na fundację w organizacji z dużą ostrożnością. Bank może odmówić udzielenia kredytu albo otwarcia rachunku bez rejestracji, a partner biznesowy zażąda dodatkowych zabezpieczeń. W efekcie fundator nie tylko ponosi osobistą odpowiedzialność, ale także napotyka bariery w prowadzeniu bieżących działań gospodarczych.
Problemy systemowe
Na koniec warto dodać, że na horyzoncie nie widać żadnych planów uproszczenia samej procedury rejestracyjnej. Nadal jeden sąd w całej Polsce – Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim – prowadzi wszystkie sprawy fundacji rodzinnych. Nie ma internetowego rejestru, całość odbywa się wyłącznie w formie papierowej, a kontakt z sądem bywa mocno utrudniony, bo każdego dnia wpływają tam setki zapytań.
To rodzi dodatkowy chaos i wydłuża każdą czynność – nawet uzyskanie odpisu.
Dla porównania: w przypadku KRS aktualny odpis można pobrać w kilka minut online. W Rejestrze Fundacji Rodzinnych trzeba na to czekać często od jednego do nawet dwóch miesięcy.
Fundacja rodzinna w organizacji to etap niezbędny, aby skorzystać z pełnych korzyści tej instytucji. Warto jednak skorzystać z wsparcia profesjonalistów, którzy pomogą uniknąć stresu i problemów formalnych.
👉 Chcesz założyć fundację rodzinną i bezpiecznie przejść przez okres „w organizacji”? Skontaktuj się z nami – przeprowadzimy Cię przez cały proces.
