Czym są koszty uzyskania przychodu?
Przychody uzyskane z pracy są pomniejszane o tak zwane pracownicze koszty uzyskania przychodu. Są to wydatki poniesione w celu otrzymania przychodu z konkretnego źródła (np. umowa o pracę, umowa zlecenie, umowa o dzieło). Od dochodu pomniejszonego o koszty uzyskania przychodu liczymy zaliczkę na podatek, która następnie jest przekazywana do urzędu skarbowego.
Naliczając wynagrodzenie pracownikowi, należy uwzględnić zryczałtowane koszty uzyskania przychodu. Od 2019 roku nastąpiła zmiana w ustawie o podatku dochodowym, która podwyższyła wspomniane koszty do wysokości:
- 250 zł miesięcznie (w roku podatkowym nie mogą one przekroczyć 3000zł w przypadku jednego stosunku pracy);
- 300 zł miesięcznie, które stosuje się, kiedy pracownik zamieszkuje w innej miejscowości niż ta, w której znajduje się zakład pracy oraz nie otrzymuje dodatku za rozłąkę (w roku podatkowym 3600zł w przypadku jednego stosunku pracy).
W przypadku umów cywilnoprawnych koszty uzyskania przychodu zostały określone procentowo na poziomie zryczałtowanych 20% wypłaconego przychodu. W określonych przypadkach możemy skorzystać z pomniejszenia podstawy opodatkowania aż o 50%.
Kto, kiedy i gdzie?
Kiedy możemy obniżyć podatki, stosując 50% uzyskania przychodu:
- z tytułu zapłaty twórcy za przeniesienie prawa własności wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego;
- z tytułu opłaty licencyjnej za przeniesienie prawa stosowania wynalazku, topografii układu scalonego, wzoru użytkowego, wzoru przemysłowego, znaku towarowego lub wzoru zdobniczego, otrzymanej w pierwszym roku trwania licencji od pierwszej jednostki, z którą zawarto umowę licencyjną;
- z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich i artystów wykonawców z praw pokrewnych.
Efektem pracy podatnika musi być utwór:
- wyrażony słowem, symbolami matematycznymi, znakami graficznymi (literacki, publicystyczny, naukowy, kartograficzny oraz programy komputerowe);
- plastyczny;
- fotograficzny;
- lutniczy;
- wzornictwa przemysłowego;
- architektoniczny, architektoniczno-urbanistyczne i urbanistyczny;
- muzyczny i słowno-muzyczny;
- sceniczny, sceniczno-muzyczny, choreograficzny i pantomimiczny;
- audiowizualny (w tym filmowy).
W powyższych branżach możemy zastosować 50% koszty uzyskania przychodu w ramach stosunku pracy oraz umów cywilnoprawnych, jednak nie w ramach samozatrudnienia (np. własnej działalności gospodarczej).
Czy stosowanie 50% KUP się opłaca?
Zdecydowanie tak! Zatrudniamy pracownika w ramach stosunku pracy z wynagrodzeniem 10 000 złotych brutto. Aby ustalić podstawę opodatkowania, musimy odjąć składki ZUS pracownika, czyli 13,71% podstawy. Minimalne wynagrodzenie obowiązujące w 2022 roku (3010,00 złotych brutto jest objęte zryczałtowanymi kosztami uzyskania przychodu)
Wynagrodzenie dzielimy na 3010,00 złotych podstawy miesięcznej i 6990,00 złotych honorarium autorskiego.
10 000 zł – 1371,00 złotych składek ZUS pracownika = 8629,00 podstawa do wyliczenia składki zdrowotnej i opodatkowania
8629,00 * 9% = 776,61 – wyliczona składka zdrowotna
6990,00 – 958,33 składek ZUS = 6031,67
6031,67 * 50% = 3015,84 – o tę kwotę pomniejszona zostanie podstawa opodatkowania
8629,00 – 3015,84 – 250,00 (zryczałtowane KUP od minimalnej krajowej) = 5363,00 – podstawa opodatkowania (zaokrąglona do pełnych złotych)
5363,00 * 12% = 644,00 złotych – wyliczony podatek – 644,00 – 300,00 (ulga podatkowa) = 344,00
10 000,00- 1371,00 – 776,61 – 344,00 = 7508,39
Zastosowanie 50% kosztów uzyskania przychodu pozwala na pomniejszenie podstawy do opodatkowania o połowę. W ten sposób z wynagrodzenia pracownika pobierany jest niższy podatek, a część przychodu jest nieopodatkowana.
