Mechanizm podzielonej płatności, czyli split payment polega na tym, że płatność za usługę bądź towar zostaje rozdzielona na kwotę netto i podatek VAT. Kwoty te trafiają na dwa rachunki bankowe – rozliczeniowy i rachunek VAT. Rachunek VAT stworzony jest automatycznie przez bank jako dodatkowe konto, do każdego założonego rachunku związanego z działalnością gospodarczą. Aby wystąpił split payment, muszą być spełnione łącznie trzy warunki:
- wartość brutto sprzedaży wynosi co najmniej 15 000 zł
- co najmniej jedna pozycja na fakturze została wymieniona w załączniku nr 15 ustawy o VAT, chodzi między innymi o dostawy towarów i świadczenia usług, do których przed 1 listopada 2019 roku miało zastosowanie odwrotne obciążenie
- sprzedaż dokonywana jest między podatnikami B2B – niezależnie, od tego czy nabywca jest podatnikiem VAT czynnym, czy zwolnionym
Środki zgromadzone na rachunkach VAT można przeznaczyć na cele wskazane w ustawie. Drugą opcją jest możliwość złożenia wniosku o ich zwrot.
Na jakie cele można przeznaczyć środki zdeponowane na rachunku VAT?
Gdy cel płatności umożliwi wykorzystanie zgromadzonych środków, wtedy dochodzi do przeksięgowania odpowiedniej kwoty z rachunku VAT na rachunek rozliczeniowy, z którego zostaje wysłany przelew do odbiorcy. Podatnicy z rachunku VAT mogą opłacić:
- składki ZUS, którym podlega przedsiębiorca,
- PIT oraz CIT wynikający z zaliczek oraz zeznań rocznych,
- bieżące faktury od kontrahentów do wysokości podatku VAT
- należności celnych,
- podatku akcyzowego oraz przedpłaty podatku akcyzowego,
- podatku VAT z tytułu importu,
- odsetek za zwłokę w zobowiązaniach podatkowych,
- dodatkowe zobowiązania podatkowe.
Uwolnienie środków z rachunku
W przypadku nagromadzenia się środków na rachunku VAT, podatnik ma możliwość złożenia stosownego wniosku do naczelnika urzędu skarbowego o uwolnienie środków na konto bankowe prowadzone dla celów działnosći gospodarczej. Podatnik we wniosku musi podać konkretną kwotę zwrotu. Ustawa nie ma wskazanego terminu, do kiedy można złożyć wniosek, dlatego też przyjęto, że o zwrot można ubiegać się w dowolnym momencie. Naczelnik urzędu skarbowego na wydanie decyzji ma czas do 60 dni licząc od dnia otrzymania wniosku. W drodze postanawiania naczelnik może wyrazić zgodę na inne przeznaczenie środków i wskazuje ich ostateczna wartość. Informacja o wydanym postanowieniu przekazana jest do instytucji, która prowadzi rachunek VAT wskazanym przez podatnika wniosku.
Odmowa uwolnienia środków
Istnieją okoliczności, w których naczelnik urzędu skarbowego może odmówić uwolnienia środków z rachunku VAT. Nastąpi to w przypadku, gdy:
- zachodzi obawa wystąpienia zaległości z tytułu podatków i należności, tj z tytułu VAT, CIT, PIT oraz należności celnych,
- wystąpi zaległość podatkowa z tytułu tych podatków i należności lub zostanie ustalone dodatkowe zobowiązanie podatkowe.
- zobowiązanie podatkowe z tytułu tych podatków i należności nie zostanie wykonane, w szczególności, gdy podatnik trwale nie uiszcza wymagalnych zobowiązań podatkowych lub dokonuje czynności polegających na zbywaniu majątku, które mogą utrudnić lub udaremnić egzekucję zobowiązań podatkowych
Warto podkreślić, że w przypadku, gdy zaległości podatnika podlegają pod decyzję o odroczeniu bądź rozłożeniu na raty, również może zostać wydana zgoda na uwolnienie środków z rachunku VAT.
