Zgodnie z definicją podatnikiem jest ktoś na kim ciąży obowiązek podatkowy. W tym momencie (w kontekście małoletnich) przychodzi nam na myśl rozliczenie dochodów dziecka za pomocą zeznania rocznego złożonego przez rodzica, jednakże nie o tym będzie artykuł. W tym zakresie już dla Państwa dodaliśmy wpisu na naszym blogu. Zawarta poniżej treść będzie dotyczyła sytuacji, gdy małoletnie dziecko będzie postrzegane jako osobny podatnik!
Dziedziczenie przez małoletnich
Sytuacja, w której dziecko jest postrzegane jako podatnik jest dość nietypowa. Czynnikiem, który w większości przypadków warunkuje tego typu sytuacje, jest dziedziczenie lub umowy darowizny. Dziecko posiada od urodzenia zdolność prawną, co oznacza, że może nabywać prawa i obowiązki. Jest zatem możliwe dziedziczenie przez dzieci spadków i obowiązków, które są z nimi związane. Nie da się ukryć jednak, że małoletni raczej nie poradzą sobie z dopełnieniem bardziej formalnych czynności. W takich sytuacjach pomaga mu opiekun prawny. Osoba taka może w imieniu małoletniego dokonywać czynności, np. zapłacić podatek. W dalszej części artykułu zostanie przedstawionych kilka sytuacji, które pomogą zobrazować, o co właściwie chodzi.
Odziedziczenie lokalu użytkowego przez dziecko
Odziedziczenie lokalu użytkowego przez osobę małoletnią wywołuje wiele skutków prawnych. Zmieni się podmiot, na którym będzie ciążył obowiązek zapłaty podatku od nieruchomości, ale to nie wszystko. Nieruchomości tego typu często stanowią przedmiot najmu, co dodatkowo komplikuje sytuację. W takim przypadku umowa najmu jest dziedziczona przez małoletniego. Oznacza to, że w takich okolicznościach dziecko może stać się podatnikiem np. podatku VAT.
Odziedziczenie przedsiębiorstwa lub udziałów
Co do zasady dziedzicząc przedsiębiorstwo (lub udziały w spółce) należy zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. Może zdarzyć się sytuacja, że spadek w postaci firmy przypadnie dziecku. Nie znosi to jednak obowiązku zapłaty PCC. W przypadku objęcia udziałów w spółce z o.o. przez małoletniego nic nie stoi na przeszkodzie, by był on udziałowcem. Ograniczeniem jest natomiast brak możliwości bycia członkiem zarządu do momentu ukończenia 18 lat.
Podatek od spadków i darowizn
Bardzo często dziedziczone spadki nie podlegają pod podatek od spadków i darowizn. Wynika to z bycia w tzw. grupie zerowej razem ze spadkodawcą (np. rodzice, małżonek/małżonka, dzieci). Może się jednak zdarzyć, że dziecko otrzyma spadek lub darowiznę od dalszej części rodziny. Przykładem może być rodzeństwo rodziców, czyli wujkowie i ciocie. Osoby te nie należą do zerowej grupy podatkowej, a zaliczają się do drugiej grupy podatkowej. Oznacza to, że otrzymanie darowizny lub spadku od tych osób zrodzi obowiązek zapłaty podatku od spadków i darowizn.
Czy stypendia naukowe otrzymywane przez dziecko podlegają opodatkowaniu?
Rodzice szczególnie zdolnych dzieci często zastanawiają się co zrobić w sytuacji, gdy dziecko otrzyma stypendium za dobre wyniki w nauce. Lub inaczej – czy w ogóle należy coś robić? Na szczęście stypendia naukowe są zwolnione z opodatkowania i nie wymagają nawet wykazywania w deklaracji podatkowej. Oznacza to, że otrzymywane przez dziecko stypendia nie ograniczą możliwości skorzystania ze wspólnego rozliczenia z samotnie wychowującym rodzicem! Oczywiście zdarzają się wyjątki – np. stypendia wypłacane przez fundacje, stowarzyszenia – takie podlegają limitom. W takich sytuacjach zwykle otrzymuje się PIT-8C, zatem trudno jest przeoczyć, że jest to stypendium podlegające opodatkowaniu. W większości sytuacji jednak powyższe opodatkowanie nie występuje, choć w przypadku wątpliwości warto skonsultować się z ekspertem.
