Złoto inwestycyjne a podatek VAT
Sprzedaż złota inwestycyjnego jest zwolniona z 23% stawki podatku VAT. Wynika to z art. 122 ustawy o podatku od towarów i usług.
Zwolnienie z podatku VAT następuje niezależnie od tego, czy dokonujemy transakcji jako osoba fizyczna, czy z poziomu działalności gospodarczej. Jednak, aby takie zwolnienie było możliwe, złoto inwestycyjne musi spełniać poniższe warunki:
a) być wykonane ze złota próby co najmniej 900,
b) posiadać rok produkcji późniejszy niż 1800,
c) mieć status legalnego środka płatniczego w kraju pochodzenia,
d) być zdobyte po cenie nie wyższej, niż 80% rynkowej wartości kruszcu zawartego w monecie.
Zwolnienie z podatku VAT nie obejmuje natomiast złota w postaci nieobrobionej, m. in. granulat złota, czy złota biżuteria. Te przypadki, podobnie jak srebro inwestycyjne, a także inne metale szlachetne, są objęte 23% stawką podatku VAT.
Złota inwestycja a podatek dochodowy
Zgodnie z art. 10 ust. 1 pkt 8 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, źródłem przychodów jest odpłatne zbycie:
a) nieruchomości lub ich części oraz udziału w nieruchomości,
b) spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub użytkowego oraz prawa do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej,
c) prawa wieczystego użytkowania gruntów,
d) innych rzeczy,
− jeżeli odpłatne zbycie nie następuje w wykonaniu działalności gospodarczej i zostało dokonane w przypadku odpłatnego zbycia nieruchomości i praw majątkowych określonych w lit. a-c – przed upływem pięciu lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym nastąpiło nabycie lub wybudowanie, a innych rzeczy – przed upływem pół roku, licząc od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie; w przypadku zamiany okresy te odnoszą się do każdej z osób dokonującej zamiany.
W myśl tego artykułu, osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej, dokonujące sprzedaży złota (uznawanej jako inna rzecz) po okresie 6 miesięcy od końca miesiąca, w którym nastąpiło nabycie, nie muszą uiszczać podatku do Fiskusa.
A jeśli dokonamy sprzedaży przed okresem 6 miesięcy?
W tym przypadku powstanie przychód z odpłatnego zbycia innych rzeczy. Dokonujący sprzedaży zobowiązany będzie do zapłaty podatku. Tego rodzaju transakcja opodatkowana będzie na zasadach ogólnych, według skali podatkowej (17 lub 32 %). Daną transakcję należy wyróżnić w rocznym zeznaniu podatkowym, w formularzu PIT 36.
Na wagę złota, czyli podatek od czynności cywilnoprawnych
Im większa wartość, tym wyższa cena, a skutkiem tego może być podatek od czynności cywilnoprawnych. Osoby fizyczne inwestujące w złoto, muszą mieć na uwadze konieczność zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych. Wynika to z art. 9 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Taki wymóg będzie konieczny, gdy dokonujemy transakcji sprzedaży, a cena sztabki lub monety (złota) przekroczy 1000 złotych.
Konieczność takiego zobowiązania wynika również z art. 7 ust. 1 ustawy o podatku od czynności cywilnoprawnych. Zgodnie z nim, stawka podatku od umowy sprzedaży rzeczy ruchomych wynosi 2%. Ciężar podatkowy spoczywa na kupującym, który powinien w ciągu 14 dni od dnia powstania obowiązku podatkowego (bez wezwania organu podatkowego), złożyć deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych (PCC-3).
W złoto najlepiej inwestować okazjonalnie
Kwestie podatku dochodowego przy zakupie/sprzedaży złota inwestycyjnego budzą pewne wątpliwości organów podatkowych. Musimy liczyć się z tym, że Fiskus zweryfikuje cel, wedle którego dokonujemy tej inwestycji i może ją opodatkować.
Dokonując zakupu okazjonalnie – w celach prywatnych, z myślą o pewnym sposobie przechowywania kapitału, nie musimy obawiać się konsekwencji podatkowych, wynikających z posiadania drogocennego kruszcu. Zgodnie z utrwaloną linią interpretacyjną, takie działania nie mają charakteru lokaty inwestycyjnej. W związku z tym, nie jesteśmy zobowiązani do zapłaty podatku dochodowego.
A co, jeśli inwestujemy w złoto w ramach działalności gospodarczej?
Ta sytuacja niestety powoduje pewne konsekwencje podatkowe. Zgodnie z przepisami oraz wspomnianą przedtem utrwaloną linią interpretacji wydanych przez Organy podatkowe, działania takie, jak zakup oraz sprzedaż złota, które mają na celu otrzymanie określonych korzyści finansowych, stanowią pewnego rodzaju formę inwestowania.
Dla organów podatkowych istotnym czynnikiem jest zamiar osiągnięcia przez podatnika korzyści majątkowych, poczynając od momentu zakupu złota. Jeżeli Urząd Skarbowy uzna, że dokonujemy transakcji sprzedaży/zakupu, w sposób ciągły i zorganizowany, możemy zostać uznani za osoby faktycznie prowadzące działalność gospodarczą. Przysporzenie osiągnięte z tytułu zbycia złota będzie stanowić przychód.
W podatku dochodowym, rozliczenie wynikające ze sprzedaży bądź zakupu złota inwestycyjnego, jest uwarunkowane od wybranej przez podatnika formy działalności oraz opodatkowania:
- w przypadku jednoosobowej działalności gospodarczej można być opodatkowanym w formie podatku liniowego (tj. 19%) lub na zasadach ogólnych (17% lub 32%),
- w przypadku spółek, zgodnie z ustawą o podatku dochodowym od osób prawnych, istnieje możliwość opodatkowania wyłącznie podatkiem liniowym, według stawki 19%.
Wyjątkiem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, gdyż w wyniku podatku od dywidendy wynoszącego 19%, konieczność zapłaty podatku od sprzedaży złota będzie podwójna.
Taka inwestycja w ramach prowadzonej działalności wymaga zezwolenia
Handel złotem inwestycyjnym w działalności wiąże się z negatywnym aspektem w postaci konieczności uzyskania zezwolenia. Wszelkie wymagania w tym zakresie zostały uregulowane w ustawie Prawo dewizowe. Zgodnie z nią, działalność gospodarcza polegająca na sprzedaży oraz zakupie wartości dewizowych (oraz pośrednictwie w tych transakcjach), stanowi działalność kantorową. Natomiast działalność ta uregulowana została w ustawie Prawo przedsiębiorców i wiąże się z koniecznością wpisu do rejestru działalności kantorowej.
Ponadto, działalność tą mogą wykonywać osoby fizyczne, które nie zostały wcześniej skazane prawomocnie za jakiekolwiek przestępstwo skarbowe lub przestępstwo popełnione w celu osiągnięcia korzyści osobistej czy majątkowej. Ten sam warunek dotyczy zarówno osób prawnych, jak i wspólników spółek niemających osobowości prawnej. Art. 13 ustawy Prawo dewizowe wskazuje również, że poza powyższymi wymaganiami, takowe osoby powinny posiadać fachowe przygotowanie do wykonywanych czynności.
Zakup i sprzedaż złota inwestycyjnego, a koszt uzyskania przychodu
Podstawę obliczenia podatku, zgodnie z art. 26 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 18 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych, stanowi dochód. Dochód jest to różnica pomiędzy osiągniętym przychodem ze sprzedaży, a kosztami jego uzyskania.
Jest to pozytywny aspekt, gdyż przedsiębiorca prowadzący działalność gospodarczą, będzie mógł w Podatkowej Księdze Przychodów i Rozchodów (KPiR) ująć koszt związany z zakupem złota, gdyż stanowiło to jego koszt uzyskania przychodu.
Dodatkowe obowiązki związane z inwestycją w złoto na poziomie działalności gospodarczej
Przedsiębiorcy, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej mają obowiązek prowadzenia odpowiedniej ewidencji sprzedaży złota. Wynika to z art. 125 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, który wskazuje, że podatnicy dokonujący dostaw złota inwestycyjnego są obowiązani prowadzić ewidencję sprzedaży, o której mowa w art. 109 ww. ustawy.
Ewidencja ta powinna zawierać dane takie, jak:
a) rodzaj sprzedaży i podstawy opodatkowania, wysokości kwoty podatku należnego, w tym korekty podatku należnego, z podziałem na stawki podatku;
b) kwoty podatku naliczonego obniżającego kwotę podatku należnego, w tym korekty podatku naliczonego;
c) kontrahentów;
d) dowodów sprzedaży i zakupów.
Podsumowując, inwestycja w złoto wiąże się z pewnymi konsekwencjami podatkowymi. Najlepszym rozwiązaniem jest zakup okazjonalny, dokonywany przez osobę fizyczną na użytek prywatny, bez określonego celu inwestycyjnego. Nie wiąże się to wtedy z obowiązkiem płacenia podatku dochodowego, gdy przechowujemy dane złoto dłużej niż pół roku.
Gdy zaś zdecydujemy się zakupić złoto, zobowiązani będziemy jedynie do opłacenia 2% podatku od czynności cywilnoprawnej, gdy wartość zakupionego złota będzie wyższa niż 1000 złotych.
Aleksandra Dudzińska
Asystentka ds. ulgi IP Box